|
== لۇتپۇللا مۇتەللىپ ۋە ئەسەرلىرى ئۈستىدىكى ئىزدىنىش ==
#لوتپۇللاھ مۇتەللىپ يازغان « تىياتىرىنىڭ كېلىپ چىقىشى ۋە راۋاجلىنىش تارىخى » ناملىق ماقالە « شىنجاڭ گېزىتى » نىڭ 1942 - يىلى 9- ئاينىڭ11 - كۈندىكى سانىدىن باشلاپ بىر نەچچە سانغا بۆلۈپ ئېلان قىلىنغان.
#نېمشېھىت 1946 - يىلى ئايدا « ھەپسىدە كەتكەن دوستۇم ل . مۇتەللىپكە» ناملىق مەرسىيەسىنى يازغان. ( « يۈرەك سۆزى » شېئىرلار توپلىمى 1980 - يىلى 1- ئاي مىللەتلەر نەشرىياتى. )
#زەينىدىن سالىيۇپ 1946 - يىلى 8 - ئايدا شىخۇدا « مۇسىبەت » ناملىق مەرسىيەسىسىنى يازغان. (« بىزنىڭ تىلەك »، كوللېكتىپ شېئىرلار توپلىمى، 1981 - يىلى 3 - ئاي شىنجاڭ خەلق نەشرىياتى.)
#« شىنجاڭ ئەدەبىيات - سەنئىتى » ژورنىلىنىڭ 1955 - يىللىق 6 - سانىدا ل . مۇتەللىپنىڭ « بىز شىنجاڭ ئوغۇل - قىزلىرى » ناملىق شېئىرى بېسىلغان.
#« شىنجاڭ ئەدەبىيات - سەنئىتى » ژورنىلىنىڭ1955 - يىللىق 8 – سانىدا « ل.مۇتەللىپ ۋاپاتىنىڭ 10يىللىقى ئالدىدىن» دېگەن سەھىپە ئىچىلىپ، ت.ئېلىيوفنىڭ « ئۇيغۇر خەلقىنىڭ سۆيۈملۈك شائىرى » دېگەن ماقالىسى بىسىلغان، بۇ ماقالە جەمئىي 23 بەتلىك. بۇ ماقالە ل.مۇتەللىپنىڭ ئىجادىي ھاياتى ۋە ئىجادىيتىدىكى ئىلغار ئىددىيەلەرنى تەپسىلىي تەھلىل قىلىشقا بىغىشلاپ ئىككى بۆلەك بويىچە يېزىلغان. مىنىڭچە ل.مۇتەللىپ ھەققىدە بۇ ئەڭ دەسلەپتە يېزىلىپلا قالماي، يەنە مۇكەممەل يېزىلغان ماقالىدۇر.
11. #« شىنجاڭ ئەدەبىيات - سەنئىتى » ژورنىلىنىڭ 1955 - يىللىق 9 - سانىدا « ل.مۇتەللىپ ۋاپاتىنىڭ 10 يىللىق مۇناسىۋىتى بىلەن » دېگەن مەخسۇس سەھىپە ئىچىلىپ « چىلىش يىللىرىنىڭ باتۇر كۈيچىسى » ناملىق مەخسۇس ماقالە بېسىلغان. ئاندىن « ل.مۇتەللىپ ئەسەرلىرىدىن » دېگەن سەھىپىدە « يىللارغا جاۋاب »، « يانار تاغلار »، « ماي كۈرەشچان ئاي »، « ھورۇن دېھقانغا »، « بىزنىڭ مەمەت »، « پادىشاھ سامۇرايلىرى ئېغىر ھالسىرايدۇ » قاتارلىق ئەسەرلىرى بىسىلغان. ل.مۇتەللىپكە ئاتالغان ئەسەرلەردىن تۇردى سامساقنىڭ « شائىر » ناملىق شېئىرى، يازغۇچى ئابدۇراخمان قاھارنىڭ « مەڭگۈ بىز بىلەن » شېئىرى، مەمەت يۈسۈپنىڭ « پەخىرلىنىپ تىلغا ئالىمىز » ناملىق شېئىرى، ئابدۇكېرىم خوجايوفنىڭ « بىرىنچى جەڭدە » ناملىق ھېكايىسى بىسىلدى. بۇ ھېكايىدە ل.مۇتەللىپنىڭ ئاقسۇغا سۈرگۈن قىلىنىش جەريانى ۋە ئاقسۇدا « ياپۇن جاھانگىرلىكىگە قارشى ناخشىلارنى ئېيتتى » دېگەن نام بىلەن بىرىنچى قېتىم تۈرمىگە سولىنىش جەريانى تەسۋىرلەنگەن.
12. 1955# - يىلى شىنجاڭ خەلق نەشرىياتى نەشر قىلغان « كۈرەش ناخشىلىرى » ناملىق توپلامدا ل.مۇتەللىپنىڭ « يىللارغا جاۋاب »، « باھار ھەققىدە مۇۋاششەھ » ،« پارچە »، « شائىر توغرىسىدا مۇۋاششەھ »، « تەسىراتىم »، « خىيالچان تىلەك » قاتارلىق شېئىرلىرى كىرگۈزۈلگەن.
13. #مەمەت سىدىق نۇرۇزۇۋنىڭ نەشرىگە تەييارلىشى بىلەن1955 - يىل شىنجاڭ خەلق نەشرىياتى ل.مۇتەللىپنىڭ « مۇھەببەت ھەم نەپرەت » ناملىق تۇنجى شېئىرلار توپلىمىنى نەشر قىلغان. توپلامنىڭ بىشىغا ت.ئېلىيوفنىڭ « چىلىش يىللىرىنىڭ باتۇر كۈيچىسى » ناملىق ماقالىسى بېرىلگەن، توپلامغان ل.مۇتەللىپنىڭ 37 پارچە ئەسىرى كىرگۈزۈلگەن.
14. 1956# - يىلى بېيجىڭدا « يازغۇچىلار » نەشرىياتى تەرىپىدىن ل.مۇتەللىپنىڭ « ل.مۇتەللىپ شېئىرلىرى » ناملىق خەنزۇچە توپلام نەشىىر قىلىنغان.
15. 1957# - يىل، شىنجاڭ ياشلار - ئۆسمۈرلەر نەشرىياتى نەشر قىلغان « ياشلىق ئۆگەن » نامىدىكى 18 شائىرنىڭ كوللىكتىپ توپلىمىغا ل.مۇتەللىپنىڭ « ياشلىق ئۆگەن »، « بىز شىنجاڭ ئوغۇل- قىزلىرى »، « چىمەن »، « لېنىن شۇنداق ئۈگەتكەن »، « تۈن يېرىپ ئىزلار باسقاندا »، « پارچە » قاتارلىق ئالتە پارچە شېئىرى كىرگۈزۈلگەن.
16. زەينىدىن ساليوف « ياشلار ئۆگىنىشى » ژۇرنىلى 1957 - يىللىق 2 - سانىدا ل . مۇتەللىپكە تەقلىد قىلىپ « غۇلاچ تاشلا » ناملىق شېئىرىنى يازغان ھەم شېئىرنىڭ بېشىغا ل . مۇتەللىپنىڭ « ياشلىق ئۆگەن » ناملىق شېئىرىدىن بىر كۇپلىت مىسال ئالغان.
17. شىنجاڭ ئەدەبىيات سەنئەتچىلەر بىرلەشىمىسىدىن چىقىرىلىدىغان خەنزۇچە « تىيانشان » ژۇرنىلىنىڭ 1957 - يىللىق 1 - سانىغا ئابدۇكېرىم خۇجايۇف تەرجىمە قىلغان ل . مۇتەللىپنىڭ « كۈرەشچان جۇڭگو خوتۇن قىزلىرى » ناملىق شېئىرى بېسىلغان.
129. شىنجاڭ ئۈن - سىن نەشرىياتى تەرىپىدىن 2011 - يىلى« لوتپۇللاھ مۇتەللىپ » ناملىق ئۇيغۇرچە بالىلار ئوقۇشلۇق كىتابى نەشر قىلىندى.
=== ل.مۇتەللىپنىڭ چەتئەلدە نەشر قىلىنغان كىتابلىرى ===
1. #قادىر ھەسەنوفنىڭ نەشرگە تەييارلىشى بىلەن 1951 - يىلى ئالمۇتادا « قازاق ئىلى» نەشرىياتى تەرىپىدىن ل.مۇتەللىپنىڭ « يىللارغا جاۋاب » ناملىق شېئىرلار توپلىمى ئۇيغۇر تىلىدا نەشر قىلىنغان.
2. #قازاقىستان دۆلەت ئوقۇش پېداگوكىكا نەشرىياتى تەرىپىدىن 1957 - يىلى نەشر قىلىنغان ئوتتۇرا مەكتەپلەرنىڭ 9 - ،10 - سىنىپلىرى ئۈچۈن دەرسلىك « ئۇيغۇر ئەدەبىياتى » ناملىق كىتابقا ل . مۇتەللىپنىڭ تەرجىمھالى ۋە شېئىرلىرى ئۈستىدىكى تەھلىل كىرگۈزۈلگەن.
3. #مۇرات ھەمرايوفنىڭ نەشرگە تەييارلىشى بىلەن 1975 - يىلى ئالمۇتادا « يازغۇچى » نەشرىياتى تەرىپىدىن ل.مۇتەللىپنىڭ تاللانما ئەسەرلىرىدىن تۈزۈلگەن « لوتپۇللا مۇتەللپ » ناملىق كىتاب تۈزۈلگەن.
4. #ئا.كورىنوۋ بىلەن مۇرات ھەمرايوفنىڭ روس تىلىغا تەرجىمە قىلىپ نەشرگە تەييارلىشى بىلەن 1976 - يىلى موسكوۋادا « ھەقىقەت » نەشرىياتى تەرىپىدىن ل.مۇتەللىپنىڭ « ياشلىق خۇددى چاقماق» ناملىق توپلىمى روس تىلىدا نەشر قىلىنغان.
5. #خەمىت غۇلام بىلەن روزى قادىرلارنىڭ روسچىدىن تەرجىمە قىلىپ نەشرگە تەييارلىشى بىلەن1976 - يىلى ئۆزبەگىستاننىڭ تاشكەنت شەھرىدە غاپۇر غۇلام نامىدىكى نەشرىيات تەرىپىدىن ئىبراھم غەپۇرۇپ مۇھەرىرلىكىدە « ياشلىق خۇددى چاقماق » ناملىق كىتابنىڭ ئۆزبەكچە تەرجىمىسى نەشر قىلىنغان.
6. #ياش گىۋاردىيە نەشرىياتىنىڭ نەشرگە تەييارلىشى ھەم نەشر قىلىشى بىلەن 1982 - يىلى ئۆزبەكىستاننىڭ تاشكەنت شەھرىدە ل.مۇتەللىپنىڭ « ماي ناخشىسى » ناملىق توپلىمى روس تىلىدا نەشر قىلىنغان.
7. 1982# - يىلى ئۆزبېكىسىتاننىڭ پايتەختى تاشكەنىت شەھىرىدە ل . مۇتەللىپ تۇغۇلغانلىقىنىڭ 60يىللىقى مۇناسىۋىتى بىلەن ئىلمىي مۇھاكىمە پائالىيىتى ئۆتكۈزۈلگەن.
8. #مۇرات ھەمرايوفنىڭ نەشرگە تەييارلىشى بىلەن 1983 - يىلى ئۆزبەكىستاننىڭ تاشكەنت شەھرىدە ل.مۇتەللىپنىڭ « يىللارغا جاۋاب » ناملىق توپلىمى ئۆزبېك تىلىدا نەشر قىلىنغان.
==پايدىلانغان مەنبەلەر==
| 