قۇياش سىستېمىسى: تۈزىتىلگەن نەشرى ئارىسىدىكى پەرق
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
5 -قۇر:
'''[[قۇياش]] سىستىمىسى''' قۇياشنى مەركەز قىلغان ، ھەمدە بارلىق قۇيشنىڭ ئېغىرلىق كۇچ تەسىرىگە ئۇچرايدىغان ئاسمان جىسىمىنىڭ بىلەشمىسى : 8 سەييارە ، ئاز دىگەندىمۇ 165 دانە ھەمراھى بار ، 5 دانە بايقالغان [[پەتەك يۇلتۇز]] ۋە مىليونلىغان قۇياش سىستىمىسى كىچىك ئاسمان جىسىملىرىدىن تۇزۇلگەن . بۇ كىچىك ئاسمان جىسىملىرى كىچىك سەييارە ، [[كۇيپېر بەلبېغى]] ئاسمان جخسىملىرى ، [[قۇيرۇقلۇق يۇلتۇز]] ، بوشلۇق ئارا ماددىلاردىن تەشكىل قىلغان پىلانىتلار سىستىمىسىنى ئۆزئىچىگە ئالىدۇ .
[[قۇياش]] بولسا سامان يولى سىستىمىسىدىكى بىر ئاددى تۇرغۇن يۇلتۇز. [[قۇياش]] باشقا سانسىزلىغان تۇرغۇن يۇلتۇزلارغا ئوخشاش يۇلتۇز تۇمانىدىن شەكىللەنگەن . بۇ [[يۇلتۇز تۇمانى]] بۇندىن تەخمىنەن تۆت مىليارد 600 مىليۇن يىل ئىلگىرى سامان يولى سىستىمىسىنىڭ بىر بۆلىكىدە بولۇپ ، سامان يولى سىستىمىسى مەركىزى بىلەن بولغان ئارلىقى 30 مىڭ يۇرۇقلۇق يىلى يىراقلىقتا. ئۇنىڭ ئەينى ۋاقىتتىكى ماسسى ھازىرقى قۇياش ماسسىنىڭ بەش مىليۇن ھەسسىگە تەڭ بولۇپ ناھايىتى ئۇزۇن يىللار ئۆز مەركىزىنى چۆرىدەپ ئايلىنىشىدىن ھازىقى قۇياش شەكىللەنگەن. قۇياش شەكىللىنپ ئۇزۇن ئۆتمەي قۇياش ئەتراپىدىكى باشقا ئالەم ماددىلىرى يىغىلىپ ھازىرقى سەككىز پىلانىت ۋە باشقا قۇياش سىستىمىسى ئەزالىرىنى شەكىلىلەندۈرگەن.
ھازىر قۇياش سىستىمىسىدا سەككىز چوڭ پىلانىت بار. بۇ پىلانىتلار ئىككى تۈرگە ئايرىلغان بولۇپ [[يەر شارى]] تىپىدىكىلەر: [[مىركۇرى]] ، [[
قۇياش سىستىمىسىنى سانسىزلىغان ئۇششاق مۇزسىمان ئاسمان جىسىملىرىدىن تەركىپ تاپقان‹‹ ئوۋتې ›› يۇلتۇز بۇلىتى ئوراپ تۇرىدۇ. ئۇلار قۇياشنىڭ تارتىش كۈچىنىڭ تەسىرىگە ئۇچىرسىلا قۇياش سىستىمىسغا قۇيرۇقلۇق يۇلتۇز نامى بىلەن كىرىدۇ. ئۇلار قۇياشنىڭ يۇقىرى تىمپىراتۇرسى ۋە [[قۇياش بورىنى]]نىڭ تەسىرىدە ناھايىتى ھەيۋەتلىك قۇيرۇقلۇق يۇلتۇز ھاسىل قىلىدۇ. قۇياشقا قانچە يىقىنلاشقانسىرى قۇيرۇقى شۇنچە چوڭ ھەم شۇنچە يورۇق بولىدۇ. [[قۇياش]] سىستىمىسى [[ئالەم]] ئارا بوشلۇقى ھەرگىزمۇ قۇرۇق ئەمەس ھەرخىل [[رادئاتسىيەلىك نۇرلار]]، [[گازلار]] ، ئالەم ئارا ماددىلار بىلەن تولغان.</big></big>"L"
|