ئافرىقا: تۈزىتىلگەن نەشرى ئارىسىدىكى پەرق
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
1 -قۇر:
{| border="1" align="left" cellpadding="4" cellspacing="0" width="250" style="margin: 0 0 1em 1em; background: ; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 100%;"
| colspan="2" align="center" bgcolor="" style="border-bottom:3px" |[[ھۆججەت:Africa_(orthographic_projection).svg|150x150px]][[ھۆججەت:Africa_(orthographic_projection).svg|150x150px]]
|-
|
{| class="sortable"
|[[URL]]
|[[kk.wikipedia.org]]
|-
| width="47%" |تىلى
|[[قازاقچە]]
|-
|شۇئار
|ئوچۇق ئېنسىكلوپېدىيە
|-
|باشلانغان ۋاقتى
|2002- يىل [[سەپەر]]
|}
|}
'''ئافرىقا،''' يەر مەيدانى ۋە نۇپۇس زىچلىقى نوقتىسىدىن دۇنيانىڭ ئىككىنچى چوڭ [[قىتئە]]سىدۇر. ئۆزىگە باغلىق دەپ قارالغان ئاراللار ئىلە بىرلىكتە 30.8 مىلىيون كلومېتر<sup>2</sup> لىق چوڭلىقى بىلەن دۇنيا ئومۇمىي يۈزىنىڭ 6% سىنى ۋە دۇنيا قۇرۇقلۇق مەيدانىنىڭ 24.4% ىنى قاپلايدۇ. 1 مىلىيارد كىشىلىك نۇپۇسى ئىلە دۇنيا نۇپۇسىنىڭ 15% ىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. ئافرىقا[[شىمال|شىمالدا]] [[ئاق دېڭىز]]، [[جەنۇب|جەنۇبتا]] [[ھىندى ئوكيان]]، [[غەرب|غەربتە]] [[ئاتلانتىك ئوكيان]]، [[شەرق|شەرقتە]] [[سىنا يېرىم ئارىلى]]، [[قىزىل دېڭىز]] ۋە [[سۇۋەيىش قانىلى]] بىلەن ئورۇلۇپ تۇرىدۇ. ماداغاسقار ۋە تۈرلۈك تاقىم ئاراللىرى ھەم ئۇنىڭغا تەۋەدۇر. قىتئەدە 54 دېپلوماتىك ئېتىراپ قىلىنغان مۇستەقىل دۆلەت، توققۇز رايون ۋە 3 مەلۇم دەرىجىدە ئېتىراپ قىلىنغان دۆلەت باردۇر.
پۈتۈن قىتئەلەر ئاراسىدا ئەڭ كۆپ ياش نۇپۇس ئافرىقىدا ياشىماقتا. ئافرىقالىقلارنىڭ 50% سى 19 ياشنىڭ ئاستىدادۇر. [[ئالجىرىيە]] يۈز ئۆلچىمى ئەڭ چوڭ ئافرىقا دۆلىتى، نۇپۇس جەھەتتە ئەڭ چوڭ ئافرىقا دۆلىتى بولسا [[نىگېرىيە]]دۇر. بولۇپمۇ [[غەربىي ئافرىقا]] ئىنسانىيەتنىڭ بۆشۈكى دەپ قارىلىدۇ.
ئافرىقا، تۈرلۈك ئىقلىم بەلباغلىرى بولغان ئېكۋاتورنىڭ ھەر ئىككى تەرەپىدە ۋە دۇنيا يۈزىدە ھەر ئىككى ئىقلىم بەلباغىغا ئۇزانغان بىردىنبىر قىتئەدۇر.
Afrika etnik, kültür ve dil olarak çok büyük bir çeşitliliğe ev sahipliği yapar. 19. yüzyıl sonlarında [[Avrupa]] ülkeleri tarafından sömürge haline getirilmiştir. Afrika'nın modern devletleri 20.yüzyıldaki dekolonizasyon sürecinden sonra ortaya çıkmıştır. Afrika ülkeleri kısmen 1881-1914 yıllarındaki [[Afrika Talanı]] sırasında şekillenmiştir.[[ھۆججەت:Africa satellite plane.jpg|left|thumb|350px|ئافرىقا]]
| |||