ئۈزۈك تاۋۇش: تۈزىتىلگەن نەشرى ئارىسىدىكى پەرق
Content deleted Content added
قۇرۇلغان بەت 'ئۇيغۇر تىلىدا جەمئىي 32 تاۋۇش، 32 ھەرپ بار. ئۇلار تۆۋەندىكىچە: ئا ئە ب پ ت ج چ خ د ر ز ژ س ش غ ف ق ك...' |
No edit summary |
||
3 -قۇر:
تىلىمىزدىكى بۇ 32 تاۋۇش ئۆپكىدىن چىققان ھاۋا ئېقىمىنىڭ تاۋۇش چىقىرىش ئەزالىرىنىڭ توسالغۇسىغا ئۇچراش ياكى ئۇچرىماسلىقىغا قاراپ، [[سوزۇق تاۋۇشلار]] ۋە [[ئۈزۈك تاۋۇشلار|'''ئۈزۈك تاۋۇشلار''']] دەپ ئىككى چوڭ تۈرگە بۆلۈنىدۇ:
'''ئۈزۈك تاۋۇشلار''': ئۆپكىدىن چىققان ھاۋا ئېقىمى تاۋۇش چىقىرىش ئەزالىرىنىڭ توسالغۇسىغا ئۇچراش ئارقىلىق ئۈزۈپ ئېيتىلىدىغان تاۋۇشلار ئۈزۈك تاۋۇشلار دەپ ئاتىلىدۇ.
ھازىرقى زامان ئۇيغۇر ئەدەبىي تىلىدا جەمئىي 24 ئۈزۈك تاۋۇش بار. ئۇلار:
{| class="wikitable"
|'''<big>ب</big>'''
|'''<big>پ</big>'''
|'''<big>ت</big>'''
|'''<big>ج</big>'''
|'''<big>چ</big>'''
|'''<big>خ</big>'''
|'''<big>د</big>'''
|'''<big>ر</big>'''
|'''<big>ز</big>'''
|'''<big>ژ</big>'''
|'''<big>س</big>'''
|'''<big>ش</big>'''
|'''<big>غ</big>'''
|'''<big>ف</big>'''
|'''<big>ق</big>'''
|'''<big>ك</big>'''
|'''<big>گ</big>'''
|'''<big>ڭ</big>'''
|'''<big>ل</big>'''
|'''<big>م</big>'''
|'''<big>ن</big>'''
|'''<big>ھ</big>'''
|'''<big>ۋ</big>'''
|'''<big>ي</big>'''
|}
ئۈزۈك تاۋۇشلار تاۋۇش چىقىرىش ئورنى، تاۋۇش چىقىرىش ئۇسۇلى ۋە تاۋۇش پەردىسىنىڭ تىترەش-تىترىمەسلىكى جەھەتتىن تۆۋەندىكىدەك بىر قانچە تۈرگە بۆلۈنىدۇ:
{| class="wikitable"
! colspan="2" |تاۋۇش پەردىسىنىڭ تىترەش-تىترىمەسلىكى
جەھەتتىن بۆلۈنۈشى
|-
|جاراڭلىق ئۈزۈك تاۋۇشلار
|ب ج د ر ز ژ غ گ ڭ ل م ن ۋ ي ھ
|-
|جاراڭسىز ئۈزۈك تاۋۇشلار
|پ ت چ خ س ش ف ق ك
|-
! colspan="2" |تاۋۇش چىقىرىش ئورنى جەھەتتىن بۆلۈنۈشى:
|-
|ب پ م
|-
|چىش كالپۇك تاۋۇشلىرى
|ف ۋ
|-
|تىل
|ت د ن ر ل
|-
|تىل ئۇچى ئالدى چىش تاۋۇشلىرى
|س ز
|-
|تىل ئۈستى ئالدى قاتتىق تاڭلاي تاۋۇشلىرى
|ج چ ش ز
|-
|تىل ئۈستى ئارقا قاتتىق تاڭلاي تاۋۇشلىرى
|گ ك ي
|-
|تىل تۈۋى يۇمشاق تاڭلاي تاۋۇشلىرى
|ق ڭ خ غ
|-
|بوغۇز تاۋۇشى
|ھ
|-
! colspan="2" |تاۋۇش چىقىرىش ئۇسۇلى جەھەتتىن بۆلۈنۈشى:
|-
|پارتلىغۇچى تاۋۇشلار
|ب، پ، د، ت، گ، ك، ق
|-
|پارتلىغۇچى – سىيرىلاڭغۇ تاۋۇشلار
|ج، چ
|-
|سىيرىلاڭغۇ تاۋۇشلار
|ف، ۋ، س، ز، ژ، ي، غ، خ، ش، ھ
|-
|دىماق تاۋۇشلىرى
|م، ن، ڭ
|-
|قوۋۇز تاۋۇشى
|ل
|-
|تىترىگۈچى تاۋۇش
|ر
|}
== مەنبە ==
|