Wikipedia

ئۇيغۇر لاتىن يېزىقى: تۈزىتىلگەن نەشرى ئارىسىدىكى پەرق

Browse history interactively
→ ئالدىنقى تەھرىرلەشكېيىنكى تەھرىر ←
Content deleted Content added
كۆرۈنىدىغان قىلىشWikitext
No edit summary
ئازراقلاNo edit summary
2 -قۇر:
2. [zh] بولسا «ژ» (ژۇرنال) ھەرپىنىڭ ئوقۇلۇشىنى ئىپادىلەش ئۈچۈن تولۇقلىما سۈپىتىدە ئىشلىتىلىدۇ. مەسىلەن: ژۇرنال [zhurnal] .
]]
'''ئۇيغۇر لاتىن يېزىقى''' ('''Uyghur Latin YëziqiYéziqi''') لاتىن ھەرپلىرى ئاساسىدا بولۇپمۇ كومپيۇتېر ساھەسىدە ۋە باشقا مۇناسىۋەتلىك ساھەلەردە ئۇيغۇر ئەرەب يېزىقىغا يانداش قىلىپ ئىشلىتىلىدىغان لاتىن ھەرپلىرىدىن تۈزۈلگەن يېزىق.ئۇيغۇرلار قاراخانىيلار دەۋرىدىن باشلاپ (ئىدىقۇت خانلىقى تەۋەسىدىكى ئۇيغۇرلار بۇنىڭدىن سىرت) ئەرەب يېزىقىنى قوبۇل قىلغاندىن تارتىپ، تاكى 1965-يىلى 1-ئايغىچە بولغان مىڭ يىلدىن ئارتۇق ۋاقىت ئىچىدە، بۇ يېزىقنى پەيدىنپەي ئىسلاھ قىلىپ، ئىزچىل قوللىنىپ كەلگەن. 1965-يىلى 1-ئايغا كەلگەندە، بۇ يېزىق ئەمەلدىن قالدۇرۇلۇپ، لاتىن ھەرپلىرى ئاساسىدىكى ئۇيغۇر يېڭى يېزىقىنى 1982-يىلىنىڭ ئاخىرىغىچە 17 يىل رەسمىي قوللانغان. 1984-يىلىدىن باشلاپ ئەرەب يېزىقى ئاساسىدىكى ئۇيغۇر يېزىقى قايتىدىن ئەسلىگە كەلتۈرۈلۈپ، ئۇنى بۈگۈنگە قەدەر قوللىنىپ كېلىۋاتىدۇ.
 
ھازىر قوللىنىۋاتقان ئۇيغۇر يېزىقى جەمئىي 32 ھەرپتىن تەركىب تاپقان بولۇپ، ئۇلارنىڭ سەككىزى سوزۇق تاۋۇشنى، 24 ى ئۈزۈك تاۋۇشنى ئىپادىلەيدۇ.
 
{| class="wikitable" style="text-align: center;"
! رەت نومۇرى || 1 || 2 || 3 || 4 || 5 || 6 || 7 || 8 || 9 || 10 || 11 || 12 || 13 || 14 || 15 || 16
! 17 || 18 || 19 || 20 || 21 || 22 || 23 || 24 || 25 || 26 || 27 || 28 || 29 || 30 || 31 || 32
|-
! چوڭ ھەرپلەر || A || E || B || P || T || J || CH || X || D || R || Z || ZH || S || SH || GH || F
! Q || K || G || NG || L || M || N || H || O || U || Ö || Ü || W || É || I || Y
|-
| '''كىچىك ھەرپلەر''' || a || e || b || p || t || j || ch || x || d || r || z || zh || s || sh || gh || f
| q || k || g || ng || l || m || n || h || o || u || ö || ü || w || é || i || y
|-
== تەرەققىيەت بەسقۇچلىرى ==
2001- يىلنىڭ ئالدىنقى يېرىمىدا [[ئىبراھىم مۇتىئى]]، [[مىرسۇلتان ئوسمانوۋ]]، [[مۇھەببەت قاسىم]]، [[ئىمىن تۇرسۇن]]، [[ئابلىز ياقۇپ]]، [[خەمىت زاكىر]]، [[ئارسلان ئابدۇللا]]، [[ھوشۇر ئىسلام]]، [[تۈرگۈن ئىبراھىم]] .. قاتارلىق ئالىم، تىلشۇناس، دوكتور ۋە پروفېسسورلارنىڭ قاتنىشىشى بىلەن 5 قېتىملىق ئىلمىي مۇھاكىمە يىغىنى ئارقىلىق 2000-يىلىغىچە ئىشلىتىلگەن 15 خىلدىن ئارتۇق ئوخشاش بولمىغان لاھىيىنى ئەستائىدىل مۇزاكىرە قىلىش ئارقىلىق 2001-يىل 3-ئىيۇل كۈنى بىرلىككە كەلتۈرۈلگەن. شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا، بىرلىككە كەلتۈرۈلگەن لاھىيە شىنجاڭ ئۇنىۋېرسىتېتى تەرىپىدىن ئاپتونوم رايونلۇق خەلق ھۆكۈمىتىگە ۋە تىل-يېزىق كومېتېتىگە يوللانغان. ئاپتونوم رايونلۇق خەلق ھۆكۈمىتى سابىق رەئىس ئابلەت ئابدۇرىشىتنىڭ تەشكىللىشى بىلەن شۇ يىلى باھاردا «ئۇيغۇر ئىسىم - فامىلىسى ۋە UKY توغرىسىدا مەخسۇس پىكىر ئاڭلاش يىغىنى» چاقىرىپ، دەسلەپكى قەدەمدە ئۇيغۇر ئىسىم - فامىلىلىرىنى قېلىپلاشتۇرۇش، شۇنداقلا UKY نىڭ ئاممىۋىي ئاساسىنى پۇختىلاش، ئۇندىن كېيىن شارائىت پىششىپ يېتىلگەندە قايتا مۇزاكىرە قىلىش قارارىغا كەلگەن.
Line 26 ⟶ 38:
| style="padding-left:0.15em;text-align:right;" |[[E]]
| style="padding-right:0.15em;text-align:left;" |[[e]]
| style="padding-left:0.15em;text-align:right;" |[[ËÉ]]
| style="padding-right:0.15em;text-align:left;" |[[ëé]]
| style="padding-left:0.15em;text-align:right;" |[[F]]
| style="padding-right:0.15em;text-align:left;" |[[f]]
"https://ug.wikipedia.org/wiki/ئۇيغۇر_لاتىن_يېزىقى" دىن ئېرىشكەن