ئابدۇراھمان ناسىر

ئابدۇرراھمان III (ئەرەبچە: عبد الرحمن الثالث‎‎) ياكى ئابدۇرراھمان ناسىر بىن مۇھەممەد، ت. مىلادى 891 — ئۆ. 961، قۇرتۇبا) قورتۇبا ئەمىرى (912 — 929) ۋە قۇرتۇبا خەلىڧەسى (929 — 961) بولغان ئەندەلۇس ئەمەۋىي دەۋلەتى ھۆكۈمدارىدۇر.

ئابدۇرراھمان ئەندەلۇس توپراقلارىدا چېچىلىپ كەتكەن بىرلىكىنى يېڭىدىن قۇردى ۋە ئىسپانىيەدە ھوقۇقىنى كۈچەيىتتى. جەنۇبىي ئەندەلۇستىكى ئىسيانچى ئەرەب بەگلىكلىرىنى ئەگەمەنلىكى ئاستىغا ئالدى. 928- يىلى بوباسترونى قولغا كىرگۈزدى. 939 دا لېئون قرالى رامىرو II تامانىدىن سىمانكاس خەندەكىنى ئاغىر بوزغۇنغا ئۇچرىدى. بۇنىڭغا قارشى يەنىلا يېرىم ئارالنىڭ شىمالىدىكى خرىستىيان شاھزادىلەرنى قايتۇردى.

ڧاتىمىي خەلىڧەلەرىغە قارشى خەلىڧە (929)، ئەمىرۇلمۇئمىنىن ۋە ئەن ناسىر لىدىنىللاھ ئۇنۋانىلارىنى ئالدى. ڧاتىمىيلەرنى شىمالىي ئاڧرىقىدىن قوغلاشقا تىرىشتى. 931- يىلى سەپتەنى قولغا كىرگۈزدى. يۈكسەلگەن ئورنىنىڭ ماراكەشنىڭ شىمالىدىكى ۋە مەغرىبنىڭ مەركىزىدىكى يەرلىك شاھزادىلەر تامانىدىنمۇ ئېتىراپ قىلىندى. ئەمما 958-959 يىللىرى ڧاتىمىيلەردىن جەۋھەرنىڭ قارشى ھۇجۇمى نەتىجىسىدە ئابدۇرراھماننىڭ قولىدا يالغۇز سەپتە بىلەن تانجا قالدى. بۇلار كېچىكلەرنىڭ كونترولى خۇسۇسىدا مۇھىم يەرلەر ئىدى.

خەلىڧە ئۇنۋانى، مۇسۇلمان غەربنىڭ پايتەختى ھالىغا كەلتۈرۈلگەن قۇرتۇبانىڭ ھال ئۆزگەرتىشى، شەھەرنىڭ ياقىنلارىدىن مەدىنەتۇسزەھرا ئوردىسىنىڭ قۇرۇلىشى، ساراي بۇ يەردە نامايىش قىلغان باياشادلىق، ۋەخپىلەر ئابدۇرراھمان III نىڭ ھۆكۈمدارلىقى دەۋرىنىڭ مۇھىملىقىنى كۆرسەتمەكتە. ياۋروپادىكى تۇنجى تىببىي مەكتەب بولمىش قۇرتۇبادىكى تىببىي مەكتەب بۇ دەۋىردە ئابدۇرراھمان ناسر تامانىدىن قۇرۇلغان.

ئابدۇرراھمان 961- مىلادىدە قۇرتۇبادا ئۆلگەن. ئورنىغا ئوغلى ھاكەم II چىققان.