جىلۇلۇك
جىلۇلۇك ویا جىلۇلۇك قىرغىنچىلىقى، ئۇ ئۇرمىيە ، خوي ۋە سالماس شەھەرلىرىدە ياشايدىغان مىڭلىغان ئەزەربەيجان تۈركلىرىنىڭ 1918-يىلى مارتتا ئەرمەنلەر ۋە سىلوۋلار / سىلوسلار (ئاسسۇرلار) تەرىپىدىن قىرغىن قىلىنغان ۋەقەنى كۆرسىتىدۇ.[1]
بۇ قىرغىنچىلىقتا 200-500 مىڭ شىئە-مۇسۇلمان ئەزەربەيجان تۈركلىرىنىڭ ئۆلتۈرۈلگەنلىكى ئوتتۇرىغا قويۇلغان. بۇ سان ئەينى ۋاقىتتىكى ئەزەربەيجاندا ياشايدىغانلارنىڭ تەخمىنەن 15 پىرسەنتى ئىدى.[2]
جىلۇ سۆزى Cilo سۆزىدىن كەلگەن. سىلوۋ ھازىرقى تۈركىيەنىڭ خاككارى ئۆلكىسىدىكى ۋان كۆلىنىڭ جەنۇبىغا جايلاشقان مەمۇرىي ئورۇن. بەزى كۇردلار ، بولۇپمۇ ئاسسۇرلار بۇ يەرگە ئولتۇراقلاشتى. بىرىنچى دۇنيا ئۇرۇشى باشلانغاندىن كېيىن ، ئاسسۇرلار روسىيە ئىمپېرىيىسى بىلەن ئىتتىپاق تۈزدى ، شۇڭا ئوسمانلى ئىمپېرىيىسى تەرىپىدىن رايوندىن قوغلاندى. ئۇنىڭدىن كېيىن ، ئاسسۇرلارنىڭ كۆپىنچىسى ئىرانغا ، بولۇپمۇ جەنۇبىي ئەزەربەيجانغا قېچىپ كەتتى. ئۇلارغا ئەگىشىپ ئوسمانلى ئىمپېرىيىسى ۋە كۇرد قەبىلىلىرى ئەزەربەيجاننىڭ غەربىگە كىردى.
بۇ ۋەقەلەردە ، ئاسسۇرلار ئەرمەنلەر بىلەن ئىتتىپاق تۈزدى ھەمدە روسىيە ، ئەنگىلىيە ۋە فرانسىيەنىڭ قوللىشى بىلەن ئەزەربەيجاننىڭ غەربىدە ياشايدىغان ئەزەربەيجان تۈركلىرىگە قارشى قىرغىنچىلىق قىلدى.[3]