قىبتىي ئېلىپبەسى

قىبتىچە قەدىم مىسىردا سۆزلىشىلگەن ۋە بۇگۈنكى قىبتىلەر تەرىپىدىن قوللىنىلغا تىلغا بېرىلگەن ئات. ھامى تىللىرىدىن بولۇپ، ئېلىپبەسىدە 32 ھەرف باردۇر. بۇلارنىڭ 24 دانىسى يۇنان ئېلىپبەسىدىن كەلمەكتە. ئېلىپبە، مەشھۇر روسەتتا تېشى ۋاستىسى بىلەن ھەل قىلىنغان.

قىبتى ئېلىپبەسى، خرىستىيانلىقنى ئۆزلەشتۈرگەن مىسىرلىقلار (قىبتىيلەر) يېڭى دىن كىتابلىرىنىڭ يېزىقى سۈپىتىدە، يەرلىك يېزىقنىڭ ئورنىغا دەسسەتكەن يۇنان ئونسىيال يېزىق تۈرىدۇر.

قىبتىيچە، قىبتى ئېلىپبەسى بىلەن يېزىلىدۇ. ئېلىپبەسىدە 32 ھەرف باردۇر.

ئېلىپبە

ھەرف	ئاتى	ترانسكرىپسىيە	مانا 1	مانا 2	نومۇر
	alpʰa	a	/a/		1
	bēta	b	/b, v/		2
	gamma	g	/k/	/g, ŋ, ɣ/	3
	dalda	d	/d/	/d, ð/	4
	ei	e	/e/		5
	soou	─	─		(6)
	zēta	z	/s/	/z/	7
	ēta	ē	/eː/	/ɛː, i/	8
	tʰēta	tʰ	/tʰ/	/tʰ, θ/	9
	iōta	i	/i, j/		10
	kappa	k	/k/		20
	laula	l	/l/		30
	mē	m	/m/		40
	nē	n	/n/		50
	kˢi	kˢ	/ks/		60
	ou	o	o		70
	pi	p	/p/		80
	rō	r	/r/		100
	sēmma	s	/s/		200
	tau	t	/t/	/t, d/	300
	he	u	/u, w/	/u, w, i, v/	400
	pʰi	pʰ	/pʰ/	/pʰ, f/	500
	kʰi	kʰ	/kʰ/	/kʰ, χ, ʃ/	600
	pˢi	pˢ	/ps/		700
	ō	ō	/oː/		800
	šai	š	/ʃ/		─
	fai	f	/f/		90
	ḫai	ḫ	─	/x/	─
	hori	h	/h/		─
	ḏanḏia	ḏ (j)	/ʤ/	/ʤ, g/	─
	čima	č	/q/	/ʧ/	─
	ti	ti	/ti/		─
	pˢis ənše	─	─		900

Notlar

• Wolfgang Kosack: Koptisches Handlexikon des Bohairischen. Koptisch - Deutsch - Arabisch. Verlag Christoph Brunner, Basel 2013, ISBN 978-3-9524018-9-7.