كاسكا(پولات قالپاق)

كاسكا (پولات قالپاق) − جەڭچىلەرنىڭ بېشىنى قوغدايدىغان مۇھىم ياراغ.

گوللاندىيە كاسكىسى
ئۇيغۇرچە نامى كاسكا
چەتئەلچە نامى helmet
كەشىپ قىلغان ۋاقتى مىلادىيەدىن بۇرۇنقى 800 - يىلى
خەنزۇچە نامى 头盔
رولى باش قوغداش ئۈسكۈنە - ئەسۋابلار

ھەققىدە تەھرىرلەش

بېشىغا قوغدىنىش جابدۇقلىرى دۇبۇلغا قوغداش ئۈچۈن ئىشلىتىلىدۇ. ھەربىي مەشىق، ئۇرۇش ۋاقتىدا كىيگەن قالپاق، كىشىلەرنىڭ قاتناش كەم بولسا بولمايدىغان قورالى. ئۇ كۆپىنچە يېرىم چەمبەر شەكىللىك، ئاساسەن قېپى، ئەستىرى ۋە ئاسما قۇرۇلمىسى قاتارلىق ئۈچ قىسىمدىن تۈزۈلىدۇ. سىرتقى قېپى ئايرىم - ئايرىم ھالدا ئالاھىدە پولات، ئەينەك پولات، كۈچەيتىلگەن پلاستماسسا، تېرە، نىلون قاتارلىق ماتېرىياللاردىن ياسالغان، ئوق بېشى، دورا ۋە باشقا نەرسىنىڭ باش قىسمىغا زەربە بېرىشكە تاقابىل تۇرىدۇ. جۇڭگونىڭ قەدىمكى زاماندىكى ھەيۋىسى دەپ ئاتىلىدۇ.

تارىخى تەھرىرلەش

 
ناتىسىس گېرمانىيەسىنىڭ كاسكىسى

كاسكا (پولات قالپاق) − جەڭچىلەرنىڭ بېشىنى قوغدايدىغان مۇھىم ياراغ. 1-دۇنيا ئۇرۇشىدا ئۇنى ئاۋۋال فرانسىيىلىكلەر ئىشلەتكەن. 1914-يىلىنىڭ مەلۇم بىر كۈنى، فرانسىيىلىك ئادىرىنال ئىسىملىك گېنېرال دوختۇرخانىغا يارىدارلارنى يوقلاپ بارىدۇ، بىر يارىدار ئۇنىڭغا دۈشمەن زەمبىرىكى ئېتىلىۋاتقاندا، قازاننى بېشىغا تۇتۇۋېلىپ، بېشىنى قوغداپ قالغانلىقىنى، نۇرغۇن كىشىلەرنىڭ پارتلاشتا ئۆلگەنلىكىنى، بىراق ئۆزىنىڭ يېنىك يارىلانغانلىقىنى ئېيتىدۇ. گېنېرال ئادىرىنال بۇنى ئاڭلاپ ئىنتايىن خۇشال بولۇپ، ئادەم ئەۋەتىپ زامانىۋى كاسكا ياساتقۇزۇپ، قىسىمنى ياراغلاندۇرىدۇ، نەتىجىدە تالاپەت زور دەرىجىدە ئازىيىدۇ. 2-دۇنيا ئۇرۇشىدا ئامېرىكا ئارمىيىسى كاسكا كىيگەنلىكى ئۈچۈن، 70 مىڭ ئادەم ئۆلۈمدىن قۇتۇلۇپ قالىدۇ.

ھازىرقى زامان كاسكىسى پىيادە ئەسكەرلەر كاسكىسى، زەمبىرەكچىلەر كاسكىسى، ئۇچقۇچىلار كاسكىسىدىن ئىبارەت ئۈچ خىل بولىدۇ، بەزى دۆلەتلەر پەۋقۇلئاددە خادىملار ئۈچۈن پاراشۇتچىلار كاسكىسى، تانكىچىلار كاسكىسى، موتسىكىلىت كاسكىسى، ھاۋا ھۇجۇمىدىن قۇتقۇزۇش كاسكىسى قاتارلىقلارنى لايىھىلەپ چىقتى، بەزى كاسكىلارنى جەڭ مەيدانلىرىدا داس، قازان، قېزىش قورالى قاتارلىقلارنىڭ ئورنىدا ئىشلەتكىلى بولىدۇ.

ھازىرقى زامان كاسكىلىرىنىڭ قوغداش ئىقتىدارى بولۇپلا قالماستىن، يەنە ھۇجۇم قىلىش ئىقتىدارىمۇ بار. گېرمانىيىدە يېڭى ئىشلەنگەن كاسكا ئارقىلىق باشنى قوغدىغىلى بولۇپلا قالماستىن، ئوق چىقىرىشقىمۇ بولىدۇ. بۇ خىل كاسكا مىلتىق 9 مىللىمېتىرلىق مىشەكسىز ئوقنى ئېتىپ چىقىرالايدۇ، دەل تەگكۈزۈش دەرىجىسى مىلتىقنىڭكىدىن يۇقىرى. ئۇنىڭدىن باشقا، لازېرلىق كاسكا مىلتىق بولۇپ، لازېر نۇرى دەستىسىنى قويۇپ بېرەلەيدۇ.

تۈزۈلۈشى تەھرىرلەش

ھازىرقى زامان دۇبۇلغا ئاساسىي قىسمى كۆرۈنىدىغان بىخەتەرلىك قالپىقى قالپاق قېپى، ئەستىرى ۋە ئاسما سىستېمىسى قاتارلىقلاردىن تەركىپ تاپىدۇ. ھەر خىل پائالىيەت بىلەن شۇغۇللانغۇچى ئىشلىتىش تەلىپى ئوخشاش بولمايدۇ، قالپاق قۇرۇلمىسى ۋە ئۇنىڭ شەكلى ناھايىتى كۆپ.

رولى تەھرىرلەش

قالپاقنىڭ ھەربىي ئىشلارغا بولغان تەسىر زور، بىناكارلىق، كان ئېچىش ۋە بەزى ھەرىكەتلىرىمىزدە، مەسىلەن، ئامېرىكىچە پۇتبول، ۋېلىسىپىت، كالتەك توپ، قارتېيىلماق، مۇز ئۈستىدىكى خوككىي توپى ئويۇنى، مۇسابىقە ئېتى، چەۋاندازلىق، ھەرىكەت، مۇسابىقە ۋېلىسىپىتى، پاراۋۇز قاتارلىقلار غا رولى ئىنتايىن چوڭ.

ھەربىي تۈرلەرگە ئايرىلىشى تەھرىرلەش

 
قەدىمقى دەۋىردىكى كاسكا

ھەربىي ئىشلىرىنىڭ تەرەققىياتى ۋە تىنچلىق مەزگىلىدە زامانىۋى خىزمەت بولغاچقا، تۇرمۇش كۈنسېرى كۆپ خىللاشقان، كىشىلەر ھاياتىنىڭ بىخەتەرلىكىگە بارغانسېرى ئەھمىيەت بېرىۋاتىدۇ، قالپاق ئىشلىتىش جەھەتتە بارغانسېرى كەڭ، ھەربىي خىزمەت ھەرىكىتى ھەققىدىكى بىر قانچە خىلغا ئايرىشقا بولىدۇ :

پىيادە ئەسكەرلەر قالپاقى تەھرىرلەش

پولات قالپاق دەپمۇ ئاتىلىدۇ، ئاساسلىقى ئوق بېشى ۋە بومبا باش قىسمىغا مۇداپىيە كۆرۈشكە ئىشلىتىلىدۇ. قالپاق قېپى، كۆپىنچە ئالاھىدە پولاتتىن ياسالغان، ئوق ئۆتمەس ئىقتىدارى يۇقىرى كۆتۈرۈش ئۈچۈن، بەزىلىرى يەنە بىر قەۋەت ئوق ئۆتمەس ئەستىرى نىلون ياكى ئەينەك پولات ئىشلىتىلگەن. ئاسما سىستېمىسى ئادەتتە كۆن - خۇرۇم، سولياۋ ياكى تالالىق توقۇلما بۇيۇمدىن ياسالغان، مۇقىم قالپاق قېپى ئىچىگە ئورنىتىشقا بولىدۇ. قالپاق ئادەتتە 1 ~ 1.5 كىلوگىرام.

ئۇچقۇچى قالپىقى تەھرىرلەش

ئۇچقۇچى ۋە ئايرۇپىلان خادىمى قاتارلىق ئۇچقۇچى قالپىقى، قالپاق قېپى كۆپىنچە ئەينەك ياكى سۇلياۋ قاتارلىق يىنىك ماتېرىياللاردىن ياسىلىدۇ، ئاساسلىقى باش قىسمىنىڭ سىلكىنىپ زەخىملىنىش ياكى يارلىنىشنىڭ ئالدىنى ئېلىش، ھەمدە شاۋقۇندىن مۇداپىئەلىنىش. بۇ خىل كاسكا قۇلاق ۋە ئىككى قوۋۇزنى ئوراپ تۇرالايدۇ، تىڭشىغۇچ ۋە مىكروفون ئورۇنلاشتۇرۇلغان نىقاب، يەنە كۆز ۋە يۈز قىسمىنى ئاستى - ئۈستىگە يۆتكىگىلى بولىدۇ.

ھاۋا دېسانتلىرى قالپاقى تەھرىرلەش

كۆزنى يۇمۇپ ئاچقۇچە كونترول بەلبېغى پاراشۇت تەرىپىدىن ئالدىنى ئېلىشقا ئىشلىتىلىدۇ ياكى پاراشۇت يېپىنى ئۆتكۈزگۈچى يارىدار قىلىش ۋە قونغاندا زېدە بولۇپ باش، يەرگە قونغاندىن كېيىن ئىشلىتىش ئورنى بولسا ۋە پىيادە ئەسكەرلەر قالپاقىغا ئوخشاش. بۇ خىل كاسكا ئادەتتە پولات، ئادەتتە قوش قالپاق ئېلىپ، مۇستەھكەم، ئىشەنچلىك، پاراشوت بىلەن سەكرەش جەريانىدا ھاۋا ئېقىمى تەرىپىدىن ئېتىلىپ قېلىشتىن ساقلىنىش لازىم.

تانكا خادىمى قالپاقى تەھرىرلەش

ئادەتتە تانكا  قالپاقى ئىچىگە بولسا، كۆپتۈرمە سۇلياۋ ياكى كۆپۈك كاۋچۇك قاتارلىق يەر تەۋرەشتىن مۇداپىئەلىنىش قىستۇرمىسى ئورنىتىلغان ، ئۇچقۇچى قالپىقى قالپاق قېپى بار شۇنىڭغا ئوخشاش، يەنە كۆن - خۇرۇم، تالا توقۇلما بۇيۇمى قاتارلىق بۇيۇملاردىن تىكىلگەن بولۇپ، بۇ خىل يۇمشاق دېتال قالپاقنى ئادەتتە جۇڭگو تانكا خادىملىرى ئىشلىتىدۇ.

چەۋەندازلىق قالپاقى تەھرىرلەش

بىخەتەرلىك قالپىقى ئات ئويۇنى قالپىقى دەپمۇ ئاتىلىدۇ، باشقاقالپاقلارغا ئوخشاش، چەۋەندازنى باشنى مۇھاپىزەت قىلىشى بىلەن تەمىنلەيدۇ . چەۋەندازلىق قالپاق بەك مۇھىم بىر بىخەتەرلىك ئۆلچىمى چەۋەنداز بەختسىز يەرگە بۇزۇلۇش، شۇنىڭ بىلەن سىرتقى كۈچنىڭ يېنىكلىتىش چەۋەنداز باش قىسمى زەربىگە چەۋەنداز قوغداش مەقسىتىگە يەتكىلى بولىدۇ.

تەنھەركەت تۈرلىرى تەھرىرلەش

مۇسابىقە ئاپتوموبىلى قالپاقى تەھرىرلەش

كاسكا(8)ئاساسلىقى ئاپتوموبىل مۇسابىقىسىدە كىيىلىدۇ. مەسىلەن، F 1 مۇسابىقە، F 1 ئاپتوموبىل ماھىرى قالپاق كاربون، تالا، پولى ئېتىلېن ئۈچ خىل ماتېرىياللاردىن تەركىب تاپقان.

ۋېلىسىپىت قالپاقى تەھرىرلەش

تېز سۈرئەتتە ئېلىنىدىغان قالپاق، ئادەتتىكى قالپاق

ئاتلىق بىلەن پارچىلىنىدىغان : چەۋەندازلىق قالپاق، چەۋەندازلار دۇبۇلغا، بەيگە قالپىقى

باشقا ھەرىكەت قالپاقلىرى : سىيرىلما تاختا تۆمۈر قالپاقى، تاغقا چىقىپ قىياغا يامىشىش قالپاقى، چاقلىق كانكى كاسكا ( دۇبۇلغا تېز سۈرئەتتە شۇڭغۇپ ، ئالاھىدە قالپاق ) مۇز توپ دۇبۇلغا، كالتەك توپ قالپىقى، تېز تېيىلىش قالپاقى، مۇز تېيىلىش قالپاقى، قار تېيىلىش قالپاقى، مۇز قالپاقى، كالتەك توپ قالپىقى، زەيتۇن توپ دۇبۇلغا، چاقلىق كانكى قالپاق، كوچا ئۇسسۇلى قالپاق، چەكلىك تەنھەرىكەت تۈرى قالپاقى قاتارلىقلار.

خىزمەتتىكى تۈرى تەھرىرلەش

كەپشەرلەش ئارقىلىق تۆمۈر قالپاقى، قۇم پۈركۈش قالپاقى، ئىسسىقلىقنىڭ تارقىلىشىدىن ساقلىنىش قالپىقى، ئۇلترا بىنەپشە نۇرىدىن ساقلاش قالپىقى، ئوت ئۆچۈرۈش قالپىقى، ئوق ئۆتمەس قالپاقى، توپىلاڭدىن مۇداپىئەلىنىش قالپىقى، ساقچى قالپاقى، ئادەتتىكى ئۇچۇش قالپاقى، بىناكارلىقتا ئىشلىتىلىدىغان بىخەتەرلىك قالپىقى قالپاقى، كانچىلىق بىلەن بىخەتەرلىك قالپىقى قالپاقى قاتارلىقلار.

مەنبە تەھرىرلەش

ئىزدە قامۇسى