ۋىدا خۇتبىسى
ۋىدا خۇتبىسى (ئەرەبچە: خطبة الوداع)، ھىجىرى 10- يىلى 9- زۇلھەججە (تەقرىبەن مىلادى 632- يىلى 6- مارت) كۈنى، ھەزرىتى مۇھەممەدنىڭ تۇنجى ۋە ئاخىرىقى ھەجى بولمىش ۋىدا ھەججىدە 124،000 مۇسۇلمانغا قارشى قىلغان خىتابىدۇر. ئاڭلىغۇچىلارنىڭ سانى ئىتىبارى بىلەن ئەڭ كۈچلۈك ھەدىس سانالماقتا[1].
ئەلقىسسە ھەزرىتى مۇھەممەد ئەلەيھىسسالام بۇ خۇتبىسىدە، بۇنىڭدىن كېيىن قايتا ھەج قىلالمايدىغانلىقىنى بىلدۈرۈپ ئۆلۈمىنىڭ يېقىنلاشقانلىقىغا ئىشارە قىلغانلىقى، كېيىنكى ئايلار ئىچىدە خەستەلىنىپ باقى ئالەمگە رىھلەت قىلغانلىقى ئۈچۈن بۇ ھەجگە ۋىدا ھەجى، خىتابىغا بولسا ۋىدا خۇتبىسى دېيىلگەندۇر.