ﺋﯩﺒﯩﻦ ﺳﯩﻨﺎ
|
"ﺋﯩﺒﯩﻦ ﺳﯩﻨﺎ" ﻧﯩﯔ ﻗﯩﺴﻘﯩﭽﻪ ﺗﻪﺭﺟﯩﻤﻬﺎﻟﻰ
Ibn Sina (Avicenna) - doctor of doctors Abu Ali al-Husain ibn Abdullah ibn Sina by Dr. Monzur Ahmed شەخسى ھاياتىتەھرىرلەشمېتافىزىكتەھرىرلەشئەقىلتەھرىرلەشتىبابەتتەھرىرلەشبىلىمتەھرىرلەشتەسىرىتەھرىرلەشباھالارتەھرىرلەشﯬﺑﯘ ﯬﻟﻰ ﯬﻝ ﻫﯜﺳﺴﻪﻳﯩﻦ ﺋﯩﺒﯩﻦ ﯪﺑﺪﯗﻟﻼ ﺋﯩﺒﯩﻦ ﺳﯩﻨﺎ ﻣﯩﻼﺩﯨﻲ 980-ﻳﯩﻠﻰ ﺑﯘﺧﺎﺭﺍﻏﺎ ﻳﯩﻘﯩﻦ ﯬﻓﺸﺎﻧﻪ ﻛﻪﻧﺘﯩﺪﻩ ﺩﯗﻧﻴﺎﻏﺎ ﻛﻪﻟﮕﻪﻥ.ﺩﺍﺩﯨﺴﻰ ﯪﺑﺪﯗﻟﻼ ﺋﯩﺴﻼﻡ ﺩﯨﻨﻨﯩﯔ ﺳﺎﺩﯨﻖ ﻣﯘﺭﺗﻠﯩﺮﯨﺪﯨﻦ ﺑﯘﻟﯘﭖ ﺑﺎﻟﯩﻘﻠﯩﻖ(ﻳﻪﺭ ﺋﯧﺘﻰ) ﺋﯩﺪﻯ.ﯪﻧﯩﺴﻰ ﺑﻮﻟﺴﺎ ﺑﯘﺧﺎﺭﺍﻏﺎ ﻳﯧﻘﯩﻦ ﻛﻪﻧﺘﻠﯩﻚ ﺋﯩﺪﻯ.ﻏﻪﺭﯨﭙﻠﯩﻜﻪﺭ "ﺋﯩﺒﯩﻦ ﺳﯩﻨﺎ" ﻧﻰ"Avicenna"ﺩﯦﻴﯩﺸﻜﻪ ﯪﺩﻩﺗﻠﻪﻧﮕﻪﻥ ﺑﯘﻟﯘﭖ،ﯰﻻﺭﻧﯩﯖﻨﻪﺯﯨﺮﺩﻩ ﺋﯩﺒﯩﻦ ﺳﯩﻨﺎ ﯪﻟﯩﻤﻼﺭﻧﯩﯔ ﯪﻟﯩﻤﻰ ﺋﯩﺪﻯ. ﺋﯩﺒﯩﻦ ﺳﯩﻨﺎ ﻛﯩﭽﯩﻜﯩﺪﯨﻨﻼ ﯪﺩﻩﻣﻨﻰ ﺗﺎﯓ ﻗﺎﻟﺪﯗﺭﻏﯘﺩﻩﻙ ﯬﻗﻠﻰ ﺋﯩﻘﺘﯩﺪﺍﺭ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﻛﯩﺸﻠﻪﺭﻧﯩﯔ ﻗﻪﻟﺒﯩﺪﻩ ﭼﯘﯕﻘﯘﺭ ﯰﺭﯗﻥ ﯪﻟﻐﺎﻥ ﺑﯘﻟﯘﭖ،10ﻳﺎﺷﻘﺎ ﻛﻪﻟﮕﻨﺪﻩ ﻗﯘﺭﯪﻥ ﯞﻩ ﯬﺭﻩﭖ ﺗﯩﻠﻰنى پىششىق ئىگەللىگەن. 16ﻳﺎﺷﻘﺎ ﻛﯩﺮﮔﯩﭽﻪ ﭘﯜﺗﯜﻥ ﺯﯦﻬﻨﻰ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﺋﯩﺴﻼﻡ ﺷﻪﺭﯨﯭﺗﻠﯩﺮﻧﻰ،ﭘﻪﻟﺴﻪﭘﻪ،ﻫﯩﺴﺎﭖ، ﻟﻮﮔﯩﻜﺎ..ﻗﺎﺗﺎﺭﻟﯩﻖ ﭘﻪﻧﻠﻪﺭﻧﻰ ﺗﻪﺗﻘﯩﻖ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﯲﮔﻪﻧﮕﻪﻥ. 17-ﻳﺎﺷﻘﺎ ﻛﯩﺮﮔﻪﻥ ﻣﻪﺯﮔﯩﻠﺪﻩ "ﺗﻪﺱ ﯬﻣﻪﺳﻜﻪﻧﻐﯘ" ﺩﯨﮕﻪﻥ ﺳﯚﺯﻯ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﻣﯩﺪﻯ ﺳﯩﻨﺎ ﺋﯩﻠﻤﯩﮕﻪ ﻗﻪﺩﻩﻡ ﻗﻮﻳﻐﺎﻥ.ﺷﯘﻧﺪﺍﻗﺘﯩﻤﯘ ﯰ ﯪﺭﺳﺘﻮﺗﯩﻠﻨﯩﯔ ﺑﻪﺯﻯ ﻣﯩﺘﺎﻓﯩﺰﯨﻜﯩﻠﯩﻖ ﻣﻪﺳﺴﻠﯩﺮﻧﻰ ﭼﯜﺷﯜﻧﯜﺷﺘﻪ ﯪﯞﺍﺭﭼﯩﻠﯩﻘﻘﺎ ﻳﯘﻟﯘﻗﻘﺎﻥ،ﻟﯩﻜﯩﻦ ﺩﺍﯕﻠﯩﻖ ﭘﻪﻳﻼﺳﻮﭖ ﻓﺎﺭﺍﺑﯩﻨﯩﯔ ﺋﯩﻠﯩﻤﯩﻨﯩﯔ ﻳﺎﺭﺩﯨﻤﯩﺪﻩ ﺑﯘ ﻣﻪﺳﺴﯩﻠﻠﻪﺭﻧﻰ ﯮﯕﯘﺷﻠﯘﻕ ﻫﻪﻝ ﻗﯩﻠﯟﺍﻟﻐﺎﻥ. ﺋﯩﺒﯩﻦ ﺳﯩﻨﺎﻧﯩﯔ ﻣﯧﺪﻯ ﺳﯩﻨﺎ ﺟﻪﻫﻪﺗﺘﯩﻜﻰ ﻧﻪﺯﯨﺮﯞﯦﻲ ﺑﯩﻠﯩﻤﻠﯩﺮﻯ ﻳﯘﻗﯘﺭﻯ ﭘﻪﻟﻠﯩﮕﻪ ﭼﯩﻘﯩﭗ ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﺪﯨﻦ ﻛﯩﻴﯩﻦ،ﯲﺯﻯ ﻗﻮﻝ ﺗﯩﻘﯩﭗ ﻛﯧﺴﻪﻝ ﻛﯜﺭﯨﺸﻜﻪ ﺑﺎﺷﻠﯩﻐﺎﻥ. ﻣﯘﺷﯘ ﭘﻪﻳﺘﺘﻪ ﺳﺎﻣﺎﻧﯩﻴﻼﺭﻧﯩﯔ ﺷﺎﻫﻰ ﻧﯘﺭ ﺋﯩﺒﯩﻦ ﻣﻪﯕﺴﯘﺭﻧﯩﯔ ﻛﯧﺴﯩﻠﯩﻨﻰ ﺩﺍﯞﺍﻻﭖ ﺳﺎﻗﺎﻳﺘﯩﭗ ،ﻧﯘﺭ ﺋﯩﺒﯩﻦ ﻣﻪﯕﺴﯘﺭ ﺗﻪﺭﯨﭙﯩﺪﯨﻦ ﺷﺎﻫﻠﯩﻖ ﻛﯜﺗﯜﭘﺨﺎﻧﯩﻐﺎ ﺧﺎﻟﯩﻐﺎﻧﭽﻪ ﻛﯩﺮﯨﭗ -ﭼﯩﻘﯩﺶ ﺷﻪﺭﯨﭙﯩﮕﻪ ﻧﺎﺋﯩﻞ ﺑﻮﻟﻐﺎﻥ. ﯬﺑﯘ ﯬﻟﻰ ﺳﯩﻨﺎ ﯲﺯ ﺩﻩﯞﯦﺮﺩﻩ ﯪﺭﺳﺘﻮﺗﯩﻠﻨﯩﯔ ﻛﯩﺘﺎﺑﯩﻨﯩﯔ ﺗﻪﺭﺟﯩﻤﺎﻧﻰ ﺩﯨﮕﯩﺪﻩﻙ ﺑﻮﻟﯘﭖ ﻗﺎﻟﻐﺎﻥ ﻫﻪﻣﺪﻩ ﯲﺯ ﯪﻟﺪﯨﻐﺎ 200ﻧﻪﭼﭽﻪ ﭘﺎﺭﭼﻪ ﭘﻪﻥ-ﺗﯧﺨﻨﯩﻜﺎ،ﺩﯨﻦ،ﭘﻪﻟﺴﻪﭘﻪﮔﻪ ﯪﺋﯩﺖ ﻛﯩﺘﺎﭘﻼﺭﻧﻰ ﻳﯩﺰﯨﭗ ﭼﯩﻘﻘﺎﻥ.[1] ﯰﻧﯩﯔ ﯬﯓ ﺯﻭﺭ ﺷﯚﻫﺮﯨﺘﻰ "ﺷﯩﻔﺎ"ﻳﻪﻧﻰ(Shifa---- The Book of Healing) ﯞﻩ "ﻣﯩﺪﻯ ﺳﯩﻨﺎ ﻗﺎﻧﯘﻧﻰ"(Al Qanun fi Tibb -----The Canon of Medicine)ﻗﺎﺗﺎﺭﻟﯩﻖ ﺋﯩﻜﻜﻰ ﻛﯩﺘﺎﺑﻰ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﺩﯗﻧﻴﺎ ﻣﯩﻘﻴﺎﺳﯩﺪﺍ ﺋﯧﺘﺮﺍﭖ ﻗﯩﻠﯩﺸﻘﺎ ﺋﯩﺮﯨﺸﻜﻪﻥ. ﺷﯘﻧﺪﺍﻗﻼ ﯰﺗﺘﯩﺮ ﯪﺳﯩﻴﺎ ﯞﻩ ﻏﻪﺭﯨﺐ ﯬﻟﻠﯩﺮﺩﻩ ﻣﯩﺪﻯ ﺳﯩﻨﺎ ﺋﻠﻤﯩﻨﯩﯔ ﯪﺳﺎﺳﭽﯩﺴﻰ ﺳﯜﭘﯩﺘﯩﺪﻩ ﺗﺎﺭﯨﺦ ﺑﯧﺘﯩﺪﻩ ﻣﻪﯕﮕﯜ ﯴﺯ ﻧﯘﺭﯨﻨﻰ ﭼﺎﭼﻘﯘﺯﻏﺎﻥ. ﯪﻟﯩﻤﻼﺭﻧﯩﯔ ﯪﻟﯩﻤﻰ ﺋﯩﺒﯩﻦ ﺳﯩﻨﺎ 1037-ﻳﯩﻠﻰ ﺋﯩﺮﺍﻧﺪﺍ ﯞﺍﭘﺎﺕ ﺑﻮﻟﻐﺎﻥ. مەنبەلەرتەھرىرلەش
|
