كەبىسە يىلى: تۈزىتىلگەن نەشرى ئارىسىدىكى پەرق
Content deleted Content added
قۇرۇلغان بەت ''''كەبىسە يىلى'''، مىلادى تەقۋىمدە (گرېگورىيان تەقۋىمى) 365 كۈن ئورنىغا 366 كۈن كې...' |
No edit summary |
||
1 -قۇر:
'''كەبىسە يىلى'''، [[مىلادى تەقۋىم|مىلادى تەقۋىمدە]] (گرېگورىيان تەقۋىمى) 365 كۈن ئورنىغا 366 كۈن كېلىدىغان يىل. بۇ ئارتۇق كۈن، نورمالدە 28 كۈن بولغان [[ھۇد]]\ڧېۋرال (2- ئاي) غا قوشۇلۇپ 29- كۈن كېلىشى بىلەن ئوتتۇرىغا چىقىدۇ. تۆرت يىلدا بىر قېتىم كېلىدىغان بۇ يىلنىڭ سەبەبى دۇنيانىڭ [[قۇياش]] ئەتراپىدا ئايلىنىش دەۋرىنىڭ (ئاسترونومىيىلىك يىل)، قۇياشنىڭ ئوخشاش [[مېردىيان سىزىقى|مېردىياندىن]] ئىككى قېتىم ئۆتۈشى ئارىسىدىكى ئوتتۇرىچە ۋاقىتنىڭ (كۈن) دەل ھەسسىسى بولمىغانلىقىدىندۇر. بىر ئاسترونومىيىلىك يىل تەخمىنەن 365.242 كۈن بولسىمۇ، نورمال بىر تەقۋىم يىلى 365 كۈن ھېسابلىنىدۇ.
كەبىسە يىل تۇنجى بولۇپ م.ب 46. يىلى، [[جۇلىيان تەقۋىمى|جۇلىيان تەقۋىمىدە]] قوللىنىلغان.<ref>https://global.britannica.com/science/leap-year-calendar</ref>
==كەبىسە يىلىنىڭ بەلگىلىنىشى==
ئادەتتە قائىدە بويىچە كەبىسە يىللىرى 4 رەقەمىنىڭ ھەسسىسى بولغان يىللاردۇر:
1988, 1992, 1996, 2000, 2004, 2008, 2012, 2016, 2020، 2024، 2028، 2032 دېگەندەك.
لېكىن بۇ قائىدىنىڭ ئىككى ئالاھىيدە ئەھۋالى باردۇر:
1. 100 نىڭ ھەسسىسى بولغان يىللاردىن 400 گە كەسىرسىز بۆلۈنگەن يىللار كەبىسە يىلىدۇر؛
مەسىلەن: 1200، 1600، 2000- يىللار كەبىسە يىلى، لېكىن 1700، 1800، ۋە 1900- يىللار كەبىسە يىلى ئەمەستۇر.
ڧەقەتلا 400 گە دەل بۆلۈنەلەيدىغان يىللارنىڭ كەبىسە يىلى بولالىشىنىڭ سەبەبى، بىر ئاسترونومىيىلىك يىلنىڭ 365.25 كۈن بولماي تەخمىنەن 365.242 كۈن بولىشىدىن كېلىپ چىققان خاتانى تۈگىتىش ئۈچۈندۇر.
2. ھېسابنى ت
2. Hesabı daha da hassas hâle getirmek için -400'e kalansız bölünebildiği halde- 4000'e kalansız olarak bölünebilen yıllar artık yıl kabul edilmez:[1]
Örneğin 4000, 8000, 12000, 16000, 24000, 32000 ve 48000 yılları 400'e tam bölünebildiği halde artık yıl kabul edilmeyecektir.[1]
| |||