ئۇيغۇر سوت كوللېگىيىسى
ئۇيغۇر سوت كوللېگىيىسى
Uyghur Tribunal | |
قىسقارتىپ يېزىلىشى | UT |
قۇرۇلۇشى | 2021-يىلى |
تىپى | بىتەرەپ سوت |
باش شتاب | لوندون، ئەنگىلىيە |
رەسمىي تىللار | ئىنگىلىزچە، ئۇيغۇرچە |
رەئىس | جەفرى نايس (Geoffrey Nice) |
مۇھىم كىشىلەر | |
تور بەت |
ئۇيغۇر سوت كوللېگىيىسى (ئۇيغۇر لاتىن يېزىقى:Uyghur Sot Kollégiyisi) بولسا 2021-يىلى ئەنگىلىيەنىڭ پايتەختى لوندون شەھىرىدە قۇرۇلغان.
تارىخى
تەھرىرلەشئەنگلىيەنىڭ لوندون شەھىرىدە داڭلىق كىشىلىك ھوقۇق ئادۋوكاتى جېففىرىي نايس باشچىلىقىدا قۇرۇلغان «ئۇيغۇر سوت كوللېگىيەسى» بۇ يىل 10-ماي كۈنى 4-ئىيۇندىن 7-ئىيۇنغىچە گۇۋاھلىق ئاڭلاش يىغىنى ئۆتكۈزۈلىدىغانلىقى ھەققىدە بايانات ئېلان قىلغان ئىدى.
مەقسىتى
تەھرىرلەش«ئۇيغۇر سوت كوللېگىيەسى» نىڭ يىغىن ھەققىدىكى باياناتىدا كۆرسىتىلىشىچە، «ئۇيغۇر سوت كوللېگىيەسى» نىڭ مەقسىتى خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ ئۇيغۇرلارغا قارىتىلغان كىشىلىك ھوقۇق دەپسەندىچىلىكلىرىگە دائىتر توپلانغان دەلىل-ئىسپاتلار ۋە بۇ قېتىم ئۆتكۈزۈلىدىغان گۇۋاھلىق ئاڭلاش يىغىندىكى گۇۋاھچىلارنىڭ گۇۋاھلىقىغا ئاساسەن خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ «ئىرقىي قىرغىنچىلىق» جىنايىتى ئۈستىدىن قارار چىقىرىش ئىكەن.
سوت ھەيئىتى
تەھرىرلەشجەمئىي توققۇز نەپەر سوت ھەيئىتى بار بولۇپ، ئۇلار:
- جەفرى نايس (Geoffrey Nice)-باش سوتچى
- نىكولاس ۋەنچ (Nicholas Vetch)-مۇئاۋىن باش سوتچى
- ھامىد سابى (Hamid Sabi)-سوتچى
- تىم كىلارك (Tim Clark)-سوتچى
- پارۋىن كۇمار (Parveen Kumar)-سوتچى
- دەۋىد لىنچ (David Linch)-سوتچى
- رامىندەر كائۇر (Pro. Raminder Kaur)-سوتچى
- ئودرەي ئوسلەر (Pro. Audrey Osler)-سوتچى
سوت ھەيئىتىدىن باشقا ئادۋۇكاتلار ھەيئىتىمۇ بار بولۇپ:
بىرىنچى قېتىملىق گۇۋاھلىق يىغىنى
تەھرىرلەش15 نەپەر گۇۋاھچى لوندونغا كېلىپ گۇۋاھلىق بەرگەن. بۇنىڭ ئىچىدە تۆت نەپىرى لاگېر شاھىدى.
ئۇيغۇر سوت كوللېگىيىسىنىڭ بىرىنچى قېتىملىق گۇۋاھلىق يىغىنى 2021-يىلى 4-ئىيۇن كۈنى لوندون ۋاقتى چۈشتىن بۇرۇن سائەت توققۇزدا باشلىدى.
1-كۈنى
تەھرىرلەشيىغىن كۈنتەرتىپى بويىچە 4-ئىيۇن كۈنى گۇۋاھلىق بەرگەنلەر:
- قەلبىنۇر سىدىق- لاگېر شاھىدى.
- ئۆمەر بېكئالى-لاگېر شاھىدى.
- مۇئەتتەر ئېلقۇت-«ئۇيغۇر ئەدلىيە ئارخىپ ئامبىرى» نىڭ خادىمى
- پاتىگۈل تالىپ- (شىۋىتسىيە) ئائىلىسى ئۈچۈن گۇۋاھلىق بەرگەن ئۇيغۇر ئانا
---
- سايراگۈل ساۋۇتباي-لاگېر شاھىدى.
- دولقۇن ئەيسا
- روبېرتىس ئەپەندىم
- ئاسىيە ئابدۇلئەھەد
- ئابدۇۋەلى ئايۇپ
ئۇندىن باشقا ئائىلىسى ھەققىدە گۇۋاھلىق بەرگەن پاتىگۈل تالىپ، نورۋېگىيەدە قۇرۇلغان «ئۇيغۇر ئەدلىيە ئارخىپ ئامبىرى» نىڭ خادىمى مۇئەتتەر ئېلقۇت، دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيى رەئىسى دولقۇن ئەيسا، «قاراقاش تىزىملىكى» نى ئاشكارىلىغان ئاسىيە ئابدۇلئەھەد ۋە ئامېرىكادا ئوقۇغانلىقى ۋە ئۆز مىللىتىنىڭ تىلىنى قوغداش ئۈچۈن مەكتەپ ئاچقانلىقى سەۋەبلىك «سىياسىي جىنايەتچى» دەپ قارىلىپ تۈرمىگە سولانغان ئابدۇۋەلى ئايۇپ ھەمدە جورجى ۋاشىنگتون ئۇنىۋېرسىتېتىنىڭ پروفېسسورى، «ئۇيغۇرلارغا ئېچىلغان ئۇرۇش» ناملىق كىتابنىڭ ئاپتورى شان روبېرتىس قاتارلىقلار گۇۋاھلىق بەردى. [1]
2-كۈنى
تەھرىرلەشيىغىن كۈنتەرتىپى بويىچە 5-ئىيۇن كۈنى گۇۋاھلىق بەرگەنلەر:
- 5 نەپەر مۇتەخەسسىس
- تۇرسۇنئاي زىياۋۇدۇن
- زۇمرەت داۋۇت
- بۇمەيرەم روزى
- شەمشىنۇر ئابدۇغوپۇر
3-كۈنى
تەھرىرلەش4-كۈنى
تەھرىرلەشئىككىنچى قېتىملىق گۇۋاھلىق يىغىنى
تەھرىرلەشئىككىنچى قېتىملىق تۆت كۈنلۈك ئىسپات ئاڭلاش يىغىنى 10-سېنتەبىر لوندوندا باشلانغان.
ئۈچىنچى قېتىملىق توردا گۇۋاھلىق يىغىنى
تەھرىرلەشئۈچىنچى قېتىملىق ئىسپات ئاڭلاش يىغىنى 27-نويابىر ئۇيغۇر سوت كوللېگىيىسىنىڭ قانىلىدا نەق مەيدان ئۆتكۈزۈلگەن. گۇۋاھچىلار:
- Ton Zwaan-socialist
-سوتسىيالىست.
سوت نەتىجىسى
تەھرىرلەشسوت نەتىجىسى 2021-يىلى 12-ئاينىڭ 9-كۈنى ئېلان قىلىنىدۇ.
خەلقئارادىن تەسىر
تەھرىرلەشخىتايدىن تەسىر
تەھرىرلەشئۇيغۇر ئاپتونۇم رايونلۇق دائىرىلەر 25-ماي كۈنى بېيجىڭدا مەخسۇس ئاخبارات ئېلان قىلىش يىغىنى چاقىرىپ، قەلبىنۇر سىدىق، ئۆمەر بېكئالى، سايراگۈل ساۋۇتباي، زۇمرەت داۋۇت، گۈلباھار جېلىلوۋا قاتارلىق لاگېر شاھىتلىرىغا ھۇجۇم قىلغان ئىدى.
2021-يىلى 6-ئاينىڭ 9-كۈنى ئاپتونوم رايونلۇق
- ئىلى قازاق ئاپتونوم ئوبلاستى موڭغۇلكۈرە ناھىيىسى ناھىيىسى ج خ ئىدارىسى جىنايى ئىشلار رازۋېدكا ئەترىتى باشلىقى يەن فېي فېي.
- ئىلى قازاق ئاپتونوم ئوبلاستى موڭغۇلكۈرە ناھىيىسى ناھىيىسى 察汗乌苏蒙古族乡- مەركىزى يەسلىنىڭ ئوقۇتقۇچىسى سۇ لۈنگو
- پازىل زىياۋۇدۇن- تۇرسۇنئاي زىياۋۇدۇن نىڭ ئىنىسى.
- تاجىگۈل ئابلاجان- تۇرسۇنئاي زىياۋۇدۇن نىڭ قوشنىسى.
- مەرھابا ئابدۇغوپۇر - شەمشىنۇر ئابدۇغوپۇرنىڭ سىڭلىسى.
- ئابدۇخېلىل داۋۇت - زۇمرەت داۋۇتنىڭ بەشىنچى ئاكىسى.
-ۋاڭ جۈەن - ئۈرۈمچى شەھەرلىك ئانا-بالىلار ساقلىقنى ساقلاش دوختۇرخانىسىنىڭ دوختۇرى.
- ئەكبەر تۇرسۇن- مېھرىگۈل تۇرسۇن نىڭ ئىنىسى.
- ھەنىپە يىمىك- مەخمۇت تەۋەككۈلنىڭ ئايالى.