شەرقىي تۈركىستان دۆلەت گېربى

شەرقىي تۈركىستان دۆلەت گېربى (ئۇيغۇر لاتىن يېزىقى: Sherqiy Türkistan Dölet Gérbi) بولسا 1933-يىلى 12-نويابىر قەشقەر شەھىرى دە قۇرۇلغان شەرقىي تۈركىستان ئىسلام جۇمھۇرىيىتى تەرىپىدىن دۆلەت گېرىبى دەپ قوبۇل قىلىنغان.

شەرقىي تۈركىستان دۆلەت گېربى
شەرقىي تۈركىستان دۆلەت گېربى(1933-يىل)
ئومۇمىي ئەھۋال
ئىشلەتكەن شەرقىي تۈركىستان ئىسلام جۇمھۇرىيىتى
شەرقىي تۈركىستان جۇمھۇرىيىتى
قوبۇل قىلىنغان 1933-يىلى 12-نويابىر
بىرلىكلىرى بەسمەلە، ئاي، يۇلتۇز، گۈمبەز

تارىخى تەھرىرلەش

1933-يىلى 12-نويابىر قەشقەر شەھىرى دە قۇرۇلغان شەرقىي تۈركىستان ئىسلام جۇمھۇرىيىتى تەرىپىدىن دۆلەت گېرىبى دەپ قوبۇل قىلىنغان.

قۇرۇلمىسى تەھرىرلەش

بەسمەلە تەھرىرلەش

دۆلەت گېرىبىدىكى ئاينىڭ ئوتتۇرىسىدا بەسمەلە( بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيْمِ ) ناھيىتى گۈزەل ھۆسۈن خەت بىلەن ئېلىنغان.

ئاي تەھرىرلەش

تراكيا ئۇنىۋېرسىتېتى ئوقۇتقۇچىسى پروڧ دوكتور سۇلتان ماھمۇت قەشقەرلى ئاي ئىسلامىيەتكە، يۇلتۇر مىللىي مۇستەقىللىق ۋە ئىستىقلالغا سىمۇۋول قىلىنىدۇ دەپ كۆرسەتكەن.

ئۈچ يۇلتۇز تەھرىرلەش

ئۈچ يۇلتۇز تۈركىستان زېمىنىدا قۇرۇلغان ئۈچ بۈيۈك دۆلەتكە ۋەكىللىق قىلىدۇ

18نوقتا تەھرىرلەش

ئىككى تەرىپىدە توققۇزدىن جەمئىي 18 دانە نوقتا بار، مەھمۇد كاشغەرىي تۈركلەرنىڭ قەۋملىرى ھەققىدە توختۇلۇپ تۈركلەرنىڭ 20 قەۋمى بار، ئەمما بۇنىڭ ئىچىدە ئەڭ مۇھىملىرى 18 قەۋم دەپ كۆرسەتكەن:

  • 1.پەچىنەك
  • 2.قىپچاق
  • 3.ئوغۇز
  • 4.باسمىل؛
  • 5.قاي
  • 6.ياباقۇ؛
  • 7.تاتار؛
  • 8.قىرغىز؛
  • 9.چىگىل؛
  • 1.توقسى؛
  • 2.ياغما؛
  • 3.ئوغراق
  • 4.چارۇق؛
  • 5.چۇمۇل؛
  • 6.ئۇيغۇر؛
  • 7.تاڭغۇت؛
  • 8.قىتان؛
  • 9.تاۋغاچ؛

باشقا ئىككى قەۋم بولسا يەمەك ۋە باشقىرتلار.

باشقىلار تەھرىرلەش

قارالسۇن تەھرىرلەش

جۇمھۇرىيەتلەر:

مەنبەلەر تەھرىرلەش

سىرتقى ئۇلانمىلار تەھرىرلەش