كەلپىن ناھىيىسى

كەلپىن ناھىيىسى 柯坪县 (ئۇيغۇر لاتىن يېزىقى: Kelpin Nahiyisi) شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونى دائىرىسى ئىچىدىكى بىر ناھىيە بۇلۇپ مەمۇرى جەھەتتىن ئاقسۇ ۋىلايىتىتىگە قارايدۇ. كەلپىن ناھىيىسى تارىم ئويمانلىقىنىڭ غەربىي شىمال چېتىگە، تەڭرىتاغ تاغ تىزمىسىنىڭ جەنۇبىي ئېتىكىگە جايلاشقان. شەرق تەرىپى ئاقسۇ شەھىرى، ئاۋات ناھىيىسى بىلەن، جەنۇب تەرىپى مارالبېشى ناھىيىسى بىلەن، غەرب تەرىپى ئاقچى ناھىيىسى بىلەن، شىمال تەرىپى ئۇچتۇرپان ناھىيىسى بىلەن تۇتىشىدۇ. شەرقتىن غەربكىچە بولغان ئۇزۇنلۇقى 151 كىومېتىر. جەنۇبتىن شىمالغىچە بولغان كەڭلىكى 110 كىلومېتىر، ئومۇمىي يەر مەيدانى ئون مىڭ 300 كۋادرات كىلومېتىر. ناھىيىگە بىر بازار، ئۈچ يېزا، 24 كەنت ئاھالە كومىتېتى قارايدۇ. ناھىيە بازىرىنىڭ ئۈرۈمچى شەھىرى بىلەن بولغان ئارىلىقى 1154 كىلومېتىر.

كەلپىن ناھىيىسى 柯坪县.Kelpin County
كەلپىن ناھىيىسىنىڭ خەرىتىدىكى ئورنى
مەمۇرىي رايون شەكلى	ناھىيە
ۋىلايەت	ئاقسۇ ۋىلايىتى
مىللەتلەر	ئۇيغۇر
تىللار	ئۇيغۇرچە
بازارلىق سانى	3 دانە
يېزا سانى	2 دانە
نوپۇس (2015-يىل)	55,425
يەر مەيدانى	8,977 كۋادرات كىلومېتىر
ۋاقىت رايونى	UTC+6 (ئۈرۈمچى ۋاقتى)
تېلېفون رايون نومۇرى	997 (0)86+
ماشىنا تاختا نومۇرى	新N

مەمۇرىي رايون

ئاقسۇ ۋىلايىتى كەلپىن ناھىيىسى قارمىقىدا 3 دانە بازارلىق بار بولۇپ ئۇلار تۆۋەندىكىچە:

نومۇرى	ئىسمى	ئۇيغۇر لاتىن يېزىقى دا يېزىلىشى	ئىنگلىزچە ئىسمى	خەنزۇچە ئىسمى	مەھەللە/كەنت سانى	نوپۇسى(مىڭ)	يەر مەيدانى(km2)
1	كەلپىن بازىرى	Kelpin Baziri	Kelpin Town	柯坪镇	6	6.5
2	گەزلىك بازىرى	Gezlik Baziri	Gezlik Town	盖孜力克镇	9	11.2	9.93
3	ئاچال بازىرى	Achal Baziri	Achal Town	阿恰勒镇	7	7.3	2,696.8

ئىزاھات:

• ئاقسۇ ۋىلايىتى كەلپىن ناھىيىسى قارمىقىدا 2 دانە يېزا بار بولۇپ ئۇلار تۆۋەندىكىچە:

نومۇرى	ئىسمى	ئۇيغۇر لاتىن يېزىقى دا يېزىلىشى	ئىنگلىزچە ئىسمى	خەنزۇچە ئىسمى	كەنت سانى	نوپۇسى(مىڭ)	يەر مەيدانى(km2)
1	يۇرچى يېزىسى	Yürchi Yézisi	Yurchi Township	玉尔其乡	7	11	3,176.4
2	چىلان يېزىسى	Chilan Yézisi	Chilan Township	启浪乡	9	6.5	?

ئىزاھات:

يەر تۈزۈلۈشى

بۇ ناھىيىنىڭ يەر تۈزۈلۈشى غەربىي شىمالدىن شەرقىي جەنۇبقا قىيپاش بولۇپ، تاغلىق رايون، ئويمانلىق ۋە تىنما تۈزلەڭلىك ئۈچ قىسمدىن تەركىب تاپقان. بۇنىڭ ئىچىدە تاغ يېرى 72.4% نى، تۈزلەڭلىك 27.6% نى ئىگىلەيدۇ. كەلپىن دەرياسى بىلەن قىزىلقۇم دەرياسىدىن ئىبارەت ئىككى بۇلاق سۈيى دەرياسى بار. يەر يۈزىدىكى سۇ بايلىقى مىقدارى 83 مىليون كۇب مېتىر. تۈزلەڭلىك رايونلىرىنى تەمىنلەيدىغان يەر ئاستى سۈيى مىقدارى 143 مىليون كۇب مېتىر. ياۋايى ھايۋانات بايلىقىدىن بۆرە، تۈلكە، ياۋا توڭگۇز، ئارقار، سۇغۇر، ئاق بوغۇز بۆكەن، توشقان، بۈركۈت، ئۇلار، تاغ كەكلىكى قاتارلىقلار بار. ياۋا ئۆسۈملۈك بايلىقىدىن يۇلغۇن، ئاق سۆگەت، قوڭغۇراق تىكەن، ياپىلاق ئاچا، كۆك ئەمەن، لوپنۇر كەندىرى، قومۇش قاتارلىقلار بار. بايقالغان قېزىلما بايلىقىدىن گۈڭگۈرت، تۆمۈر، مىس، ئاليۇمىن، فوسفور، سىنك، ئۇران، كۆمۈر، سىڭىرتاش، كۋارتس، سۇ كىرىستالى، قاشتېشى، ھېقىق، ھاك تاش، ئىسلاندىيە شىپاتى، بازالىت قاتارلىقلار بار.

يېزا ئىگىلىكى

بۇ ناھىيىدە دېھقانچىلىق ئاساس قىلىنىپ، دېھقانچىلىق بىلەن چارۋىچىلىق بىرلەشتۈرۈلگەن. ھازىرقى تېرىلغۇ يەر كۆلىمى 6500 گېكتار ( 97 مىڭ 500 مو)، ئەمەلىي تېرىلغۇ يەر كۆلىمى 5000 گېكتار (75 مىڭ مو)، يەنە دېھقانچىلىق قىلىشقا باب كېلىدىغان، 100 مىڭ گېكتار (1 مىليون 500 مىڭ مو)، چارۋىچىلىق قىلىشقا باب كېلىدىغان، ئورمان بىنا قلىشقا كېلىدىغان بوزيەر كۆلىمى ئايرىم - ئايرىم 66 مىڭ 700 گېكتار (1 مىليون مو)دىن توغرا كېلىدۇ. دېھقانچىلىق مەھسۇلاتلىرىدىن بۇغداي، كۆممىقوناق، پاختا، ياغلىق دان قاتارلىقلار بار. چارۋىسىدىن كالا، قوي، ئېشەك، ئات، تۆگە قاتارلىقلار بار. سانائىتىدىن ئاشلىق - ماي پىششىقلاپ ئىشلەش، سۇ ئېلېكترى، سېمونت، كانچىلىق، يېزا ئىگىلىك ماشىنلىرىنى رېمونت قىلىش قاتارلىقلار بار.

ئىقلىمى

كەلپىن ناھىيىسى ئىللىق مۆتىدىل بەلۋاغ قۇرغاق ئىقلىم رايونىغا كىرىدۇ. يىللىق ئوتتۇرىچە تېمپېراتۇرىسى 11.4℃ ، ئەڭ يۇقىرى تېمپېراتۇرىسى 41.9℃، ھەريىلى ئوتتۇرا ھېساب بىلەن 5.95 كۈندە ئەڭ يۇقىرى تېمپېراتۇر 30℃ تىن يۇقىرى بولىدۇ. كۈننىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە چۈشۈش ۋاقتى 2796.9 سائەت، 10℃ يىغىندا تېمپېراتۇرىسى 4378.8℃. قىروسىز مەزگىلى 213 كۈن. يىللىق ئوتتۇرىچە ھۆل - يېغىن مىقدارى 71.6 مىللىمېتىر، سۇنىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە پارغا ئايلىنىش مىقدارى 2847.1 مىللىمېتىر.

مائارىپى

كەلپىن ناھىيەسىنىڭ مائارىپى بەك تەرەققىي قىلغان بولۇپ، تارىختا نۇرغۇن داڭلىق كىشىلەر يېتىشىپ چىققان. بۇلار:

ئابدۇللا تالىپ

توختى سابىر

دولقۇن ئەيسا

غېنىزات غەيۇر