لوپ ناھىيىسى

لوپ ناھىيەسى ]]تارىم ئويمانلىقىنىڭ جەنۇبىغا، قاراقۇرۇم تېغىنىڭ شىمالىي ئېتىكىگە جايلاشقان. شەرقى چىرا ناھىيىسى]] بىلەن، جەنۇب ۋە غەرب تەرەپلىرى [[خوتەن شەھىرى[[، خوتەن ناھىيىسىۋە قاراقاش ناھىيىسى بىلەن دەريا ئارقىلىق تۇتىشىپ تۇرىدۇ. شىمالى ئاقسۇ شەھىرى، ئاۋات ناھىيىسى بىلەن تۇتىشىدۇ. جەنۇبتىن شىمالغىچە بولغان ئۇزۇنلۇقى 337.5 كىلومېتىر، شەرقتىن غەربكىچە بولغان كەڭلىكى 45 كىلومېتىر. ئومۇمىي يەر مەيدانى 14287 كۋادرات كىلومېتىر.

لوپ ناھىيىسى 洛浦县.Lop County
لوپ ناھىيىسىنىڭ خەرىتىدىكى ئورنى
مەمۇرىي رايون شەكلى	ناھىيە
ئاپتونوم رايون	شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونى
ۋىلايەت	خوتەن ۋىلايىتى
مىللەتلەر	ئۇيغۇر
تىللار	ئۇيغۇرچە
بازارلىق سانى	3 دانە
يېزا سانى	6 دانە
نوپۇس	220 مىڭ
يەر مەيدانى	14،287 كۋادرات كىلومېتىر
ۋاقىت رايونى	UTC+6
ناھىيىلىك پارتىكومنىڭ شۇجىسى	ۋاڭ يۈجۈن،王玉军
ھاكىم	دىلشات قۇربان
تېلېفون رايون نومۇرى	903(0)86+
ماشىنا تاختا نومۇرى	新R
تور بېكەت	لوپ ناھىيىلىك خەلق ھۆكۈمىتى تورى

تارىخ

لۇپ قەدىمكى دەۋرىدە ئۇدۇن دۆلىتىگە قارىغان. خەن سۇلالىسى دەۋرىدە غەربىي يۇرت قورۇقچىبەك مەھكىمىسىنىڭ باشقۇرۇشىدا بولغان. خەن، تاڭ سۇلالىسى دەۋرلىرىدىن كېيىن ئىزچىل تۈردە ئۇدۇن دۆلىتىنىڭ ئىقتىساد، مەدەنىيەت مەركىزى بولۇپ كەلگەن. چىڭ سۇلالىسىنىڭ گۇاڭشۈ 28 - يىلى (1902 - يىلى) خوتەنگە بىۋاسىتە قاراشلىق ئايماقنىڭ يۇرۇڭقاش دەرياسىنىڭ شەرقىدىكى 15 كەنت بىلەن خوتەن ناھىيىسى ئىكىنلەنگەرنىڭ غەربىدىكى 23 كەنىتنى ئايرىپ چىقىپ لوپ ناھىيىسى تەسىس قىلىنىپ، قەشقەر دوتەي مەھكىمىسى خوتەن بىۋاسىتە قاراشلىق ئايمىقىنىڭ باشقۇرۇشىدا بولغان. مىنگو 9 - يىلى (1920 - يىلى) خوتەن دوتەي مەھكىمىسىگە قارىغان. 2 - يىلى 7 - مەمۇرىي رايونىغا قارايدىغان بولغان. جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى قۇرۇلغاندىن كېيىن ئىلگىرى - كېيىن بولۇپ خوتەن ۋالىي مەھكىمىسى، خوتەن ۋىلايىتىگە قارىغان.

جۇغراپىيە

لوپ ناھىيىسى تارىم ئويمانلىقىنىڭ جەنۇبىي چېتىگە، كوئىنلۇن تېغىنىڭ شىمالىي ئېتىكىگە جايلاشقان. شەرق تەرىپى چىرا ناھىيىسى بىلەن تۇتىشىدۇ. جەنۇب، شىمال تەرىپى خوتەن شەھىرى، خوتەن ناھىيىسى، قاراقاش ناھىيىسى بىلەن دەريا ئارقىلىق ئايرىلىپ تۇرىدۇ. شىمال تەرىپى ئاۋات ناھىيىسى، ئاقسۇ شەھىرى بىلەن تۇتىشىدۇ. جەنۇبتىن شىمالغىچە بولغان ئۇزۇنلۇقى 337.5 كىلومېتىر، شەرقتىن غەربكىچە بولغان كەڭلىكى 45 كىلومېتىر. ئومۇمىي يەر مەيدانى 13 مىڭ 600 كۋادرات كىلومېتىر. ئۇنىڭغا ئۈچ بازار، ئالتە يېزا، 238 كەنت ئاھالە كومىتېتى قارايدۇ. ئاپتونوم رايونلۇق سەھىيە نازارىتى باشقۇرۇشىدىكى لوپ ماخاۋ كېسەللىكلىرى دوختۇرخانىسى مۇشۇ يەردە. ناھىيە بازىرىنىڭ ئۈرۈمچى شەھىرى بىلەن بولغان ئارىلىقى 1486 كىلومېتىر. 1995 - يىلىنىڭ ئاخىرىدىكى ئومۇمىي نوپۇسى 214 مىڭ 700، بۇنىڭ ئىچىدە ئۇيغۇرلار 98.65% نى، خەنزۇلار 1.3% نى، باشقا مىللەتلەر 0.05% نى تەشكىل قىلىدۇ.

مەمۇرىي رايون

لوپ ناھىيىسىدە ئۈچ بازارلىق، ئالتە يېزا بار بولۇپ، جەمئىي 210 دانە مەمۇرىي كەنتىدىن تەشكىل تاپىدۇ، لوپنىڭ يېزا بازارلىرى تۆۋەندىكىچە:

نومۇرى	ئىسمى	ئۇيغۇر لاتىن يېزىقى دا يېزىلىشى	ئىنگلىزچە ئىسمى	خەنزۇچە ئىسمى	كەنت سانى	نوپۇسى(مىڭ)	يەر مەيدانى(km2)
1	لوپ بازىرى	Lop Baziri	Lop Town	洛浦镇	18	22	38.5
2	سامپۇل بازىرى	Sampul Baziri	Sampul Town	山普鲁镇	26	30	53.87
3	ھاڭگىيا بازىرى	Hanggiya Baziri	Hanggiya Town	杭桂镇	38	41	112
4	چارباغ يېزىسى	Charbagh Yézisi	Charbagh Township	恰尔巴格乡	37	42	288
5	بۇيا يېزىسى	Buya Yézisi	Buya Township	布牙乡	28	31	73
6	ناۋا يېزىسى	Nawa Yézisi	Nawa Township	纳瓦乡	13	13	？
7	دول يېزىسى	Dol Yézisi	Dol Township	多鲁乡	31	33	63
8	بەشتوغراق يېزىسى	Beshtoghraq Yézisi	Beshtoghraq Township	巴什托拉格乡	12	6	35
9	ئاچچىق يېزىسى	Achchiq Yézisi	Achchiq Township	阿其克乡	4	1.5	247.2

لوپ ناھىيىسى (1971)

ئىزاھات:

• 2012-يىلى 5-ئاينىڭ 7-كۈنى شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونلۇق خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ تەستىقلىشى بىلەن ئاچچىق يېزىسى قۇرۇلغان.
• 2014-يىلى 10-ئاينىڭ 21-كۈنى شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونلۇق خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ تەستىقلىشى بىلەن ئەسلىدىكى سامپۇل يېزىسى سامپۇل بازىرى قىلىپ ئۆزگەرتىلگەن.
• 2016-يىلى 11-ئاينىڭ 20-كۈنى شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونلۇق خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ تەستىقلىشى بىلەن ئەسلىدىكى ھاڭگىيا يېزىسى ھاڭگىيا بازىرى قىلىپ ئۆزگەرتىلگەن.

يەر تۈزۈلۈشى

غەربىي جەنۇبىي ئېگىز، شەرقىي شىمالىي پەس بولۇپ، سوقىسىمان ھالەت شەكىللەنگەن. تاغلىق رايون 10.4% نى، تۈزلەڭلىك بوستانلىق 5.6% نى، قۇملۇق 84% نى ئىگىلەيدۇ. يۇرۇڭقاش دەرياسى، ئاچچىق دەرياسى، ئوتتۇرا قىر دەرياسى قاتارلىق دەريا بار. يەر ئۈستى سۇ بايلىقى 1 مىليارد 649 مىليون كۇب مېتىر. تۈزلەڭلىكتىكى يەر ئاستى سۇ بايلىقى مىقدارى 268 مىليون كۇب مېتىر (ئېچىشقا بولىدىغىنى 80 مىليون كۇب مېتىر). ياۋايى ھايۋان بايلىقىدىن ئاق بوغۇز بۆكەن، ئۇلار، سۇغۇر، ياۋا چوشقا، تىبەت تۈلكىسى قاتارلىقلار بار. ياۋا دورا ئۆسۈملۈك بايلىقىدىن توغراق، يۇلغۇن، جىگدە، ئاق تىكەن، ئالقات، چۈچۈكبۇيا، توشقان زەدىكى، چاكاندا قاتارلىقلار بار. بايقالغان قېزىلما بايلىقىدىن كۆمۈر، تۆمۈر، سىڭىرتاش، ھاك تېشى قاتارلىقلار بار.

ئىقلىمى

لوپ ناھىيىسى مۆتىدىل بەلۋاغ قۇرغاق ئىقلىم رايونىغا كىرىدۇ. يىللىق ئوتتۇرىچە تېمپېراتۇرىسى 12.1℃، ئەڭ يۇقىرى تېمپېراتۇرىسى 40.6℃، ئەڭ تۆۋەن تېمپېراتۇرىسى - 21.6℃. كۈننىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە چۈشۈش ۋاقتى 2790 سائەت. 10℃ يىغىندا تېمپېراتۇرىسى 4360.9℃، قىروسىز مەزگىلى 210 كۈن. يىللىق ئوتتۇرىچە ھۆل - يېغىن مىقدارى 34.8 مىللىمېتىر. سۇنىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە پارغا ئايلىنىش مىقدارى 2602 مىللىمېتىر.

يېزا ئىگىلىكى

لوپ ناھىيىسى دېھقانچىلىقنى ئاساس قىلىدۇ. ھازىر 24 مىڭ گېكتار ( 359 مىڭ مو) تېرىلغۇ يەر، 98 مىڭ 200 گېكتار (بىر مىليون 473 مىڭ مو) ئورمان، 99 مىڭ 300 گېكتار (بىر مىليون 490 مىڭ مو) ئوتلاق بار. يەنە 84 مىڭ گېكتار (بىر مىليون 260 مىڭ مو) دېھقانچىلىق قىلىشقا باب كېلىدىغان قاقاس يەر، 6700 گېكتار (100 مىڭ مو) ئورمان يېتىشتۈرۈشكەن باب كېلىدىغان قاقاس يەر بار. دېھقانچىلىق مەھسۇلاتلىرىدىن بۇغداي، كۆممىقوناق، كېۋەز، شال، پۇرچاق، ياغلىق گازىر قاتارلىقلار بار. چارۋىچىلىقتا دېھقانچىلىق رايونى چارۋىچىلىقنى ئاساس قىلىدۇ. چارۋىسىدىن كالا، قوي، ئېشەك قاتارلىقلار بار. سانائىتىدىن ئېلېكتر ئېنېرگىيىسى، يىپەكچىلىك، پاختا چىقىرىش، سېمونت، گىلەمچىلىك، ئاشلىق - ماي ۋە يېمەكلىكلەرنى پىششىقلاپ ئىشلەش قاتارلىقلار بار. بۇنىڭ ئىچىدە گىلەم بىلەن يەرلىك نۇسخىدىكى <ئەتلەس> بىرقەدەر داڭلىق. لوپ ناھىيىسىنىڭ ئاساسىي مۇئەسسەسەلىرى تەدرىجىي ياخشىلانماقتا. دۆلەت تاشيولىنىڭ 315 - لىنىيىسى ناھىيىنى كېسىپ ئۆتىدۇ. ناھىيە، يېزا يوللىرىنىڭ ھەممىسى ئاسفالىتلاشتۇرۇلغان..

ساياھەتچىلىك

مەدەنىي يادىكارلىقلىرىدىن ئاقسېپىل قەدىمىي شەھىرى، ئىمامئاسىم مازىرى، سامپۇل قەدىمىي قەلئە قەبرىستانلىقى، ئاچچىق قەدىمكى دەۋر تۆمۈر تاۋلاش خارابىسى قاتارلىقلار بار. لوپ ناھىيەسىدە ئاقسېپىل قەدىمىي شەھىرى، راۋاق بۇددا بۇتخانىسى خارابىسى، سامپۇل قەدىمكى قەلئە قەبرىستانلىقى، ياڭاق دەرىخى شاھى، ئەنجۈر دەرىخى شاھى، ئمامئاسىم مازىرى، ئاچچىق قەدىمكى دەۋر تۆمۈر تاۋلاش خارابىسى ئۈزۈم تېكى شاھى قاتارلىق مەدەنىيەت يادىكارلىق ئورۇنلىرى ۋە مەنزىرىگاھلار بار.